Kur ishte hera e fundit që u ngritët dhe ecët? Këshilla për t’u ngritur dhe për të ecur çdo 20-30 minuta apo edhe çdo orë nuk është e re, por e përjetshme dhe e vlefshme, sado e thjeshtë të duket. Trupi i njeriut nuk është ndërtuar të jetë në një pozicion ulur ose horizontal për periudha të gjata kohore. Megjithatë, mënyra moderne e jetesës është e strukturuar në atë mënyrë që gjithnjë e më shumë njerëz bien në “kurthin” e një jete sedentare, duke kaluar orë pafund të ulur në karrigen e zyrës, divanin apo krevatin e tyre. E megjithatë, ky pasivitet i zgjatur mund të ndikojë në shumë aspekte të shëndetit, duke përfshirë funksionin njohës.
Sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC), më shumë se 60% e të rriturve në SHBA nuk e kryejnë sasinë e rekomanduar të aktivitetit fizik të kërkuar për një shëndet optimal, ndërsa afërsisht 25% e të rriturve në SHBA kanë zero aktivitet fizik.
Një mënyrë jetese sedentare ndonjëherë është shoqëruar me rreziqe të ndryshme shëndetësore, duke përfshirë rritjen e vdekshmërisë nga sëmundjet e zemrës, diabeti, presioni i lartë i gjakut dhe kanceri i zorrës së trashë. Gjithashtu rrit shanset e zhvillimit të çrregullimeve të humorit dhe shëndetit mendor si ankthi dhe depresioni, si dhe për të mbajtur dhimbje dhe lëndime për shkak të shëndetit të dobët të muskujve, kyçeve dhe kockave.
Një studim i vitit 2023 i publikuar në JAMA sugjeron se një tjetër rrezik i mundshëm që rrjedh nga një mënyrë jetese sedentare lidhet me shëndetin e trurit. Duke parë të dhënat e mëparshme nga pothuajse 50,000 pjesëmarrës të Biobank në Mbretërinë e Bashkuar të moshës 60 vjeç e lart, studiuesit zbuluan se “për njerëzit e moshuar, sa më shumë të rrinë ulur ata, aq më i madh është rreziku i demencës.”
Ekspertët rekomandojnë 3 mënyra për të rritur aktivitetin tuaj fizik gjatë ditës:
Ecni më shumë! Parkojeni makinën pak më larg nga destinacioni juaj përfundimtar për të siguruar disa hapa shtesë. Prandaj, nëse përdorni transportin publik, zbrisni një stacion para dhe ecni më shumë. Zgjidhni shkallët në vend të ashensorit kur lëvizni brenda ndërtesave.
Bëni pushime të shpeshta për t’u ngritur nga vendi!
Bëni shumë pushime gjatë ditës, veçanërisht nëse punoni ulur. Ecni nëpër korridor, merrni pak ujë në kuzhinë, shtrihuni në karrigen tuaj. Marrja e pushimeve të vogla dhe të rregullta në fakt ndihmon në efikasitetin tuaj, duke siguruar një trup të shëndetshëm dhe një tru funksional.
Përdorni më pak mjete ndihmëse teknologjike! Teknologjia ka pësuar rritje të shpejtë vitet e fundit, duke na e bërë jetën më të lehtë në mënyra të ndryshme. Kjo është padyshim një gjë pozitive, por në të njëjtën kohë në shumë raste na ka ulur aktivitetin fizik. Për shembull, mos i porositni gjërat e supermarketit që t’u vijnë në shtëpi çdo herë, shkoni vetë. Shkoni në dyqanin më të afërt dhe blijini atje gjërat që ju duhen.
Në përgjithësi, nëse doni të reduktoni orët e jetës sedentare dhe rreziqet e saj, mund të bëni shumë për të rritur lëvizshmërinë e trupit çdo ditë
