Studioni matematikën për një kohë mjaft të gjatë dhe ka të ngjarë të keni sharë emrin e Pitagorës ose të keni thënë “lavdërimi i qoftë Pitagorës” nëse jeni pak adhurues i trekëndëshave.
Por ndërsa Pitagora ishte një figurë e rëndësishme historike në zhvillimin e matematikës, ai nuk e kuptoi ekuacionin më të lidhur me të (a2 + b2 = c2). Në fakt, ekziston një tabletë e lashtë babilonase (me emrin tërheqës IM 67118) e cila përdor teoremën e Pitagorës për të zgjidhur gjatësinë e një diagonaleje brenda një drejtkëndëshi. Pllaka, me gjasë e përdorur për mësimdhënie, daton nga viti 1770 pes – shekuj përpara se të lindte Pitagora rreth vitit 570 pes.
Një tjetër tabletë nga rreth 1800–1600 pes ka një katror me trekëndësha të etiketuar brenda. Përkthimi i shenjave nga baza 60 – sistemi i numërimit i përdorur nga babilonasit e lashtë – tregoi se këta matematikanë të lashtë ishin të vetëdijshëm për teoremën e Pitagorës (që nuk quhet kështu), si dhe koncepte të tjera të avancuara matematikore.
“Përfundimi është i pashmangshëm. Babilonasit e dinin lidhjen midis gjatësisë së diagonales së një katrori dhe anës së tij: d=rrënja katrore e 2”, shkruan matematikani Bruce Ratner në një punim mbi këtë temë. “Ky ishte ndoshta numri i parë i njohur si irracional. Megjithatë, kjo nga ana tjetër do të thotë se ata ishin të njohur me Teoremën e Pitagorës – ose, të paktën, me rastin e saj të veçantë për diagonalen e një katrori (d2 = a2 + a2 = 2a2) – më shumë se një mijë vjet para të urtit të madh për të cilin u emërua”.
Pra, pse kjo iu atribuua Pitagorës? Asnjë shkrim origjinal nga Pitagora nuk ka mbijetuar. Ajo që ne dimë për të u transmetua nga të tjerët, veçanërisht nga pitagorianët – anëtarë të një shkolle që ai ngriti në atë që sot është Italia jugore moderne. Shkolla, e quajtur Gjysmërrethi i Pitagorës, ishte e fshehtë, por njohuritë e mësuara ose të zbuluara atje përcilleshin dhe shpesh i atribuoheshin vetë njeriut.
“Një arsye për rrallësinë e burimeve origjinale të Pitagorës ishte se njohuritë e Pitagorës u transmetuan nga një brez në tjetrin me gojë, pasi materiali i shkrimit ishte i pakët”, vazhdoi Ratner. “Për më tepër, nga respekti për udhëheqësin e tyre, shumë nga zbulimet e bëra nga pitagorianët iu atribuan vetë Pitagorës; kjo do të përbënte termin “Teorema e Pitagorës”.
Megjithëse Pitagora nuk doli me teorinë, shkolla e tij me siguri e popullarizoi atë dhe u lidh me të për disa mijëra vitet e ardhshme, të paktën. gsh
