Një traditë e bukur thotë se ditëlindja e Ernesto Che Guevarës përkujtohet më shumë se data e rënies së tij në luftime, aq sa në Amerikën Latine disa radio, më 16 qershor, hapin transmetimet e tyre duke thirrur: “Hoy el Che cumpleeee!”
Kjo më duket qasja më e mirë për t’u afruar me të, ajo që ai ndoshta do të kishte dashur më shumë, t’i bësh homazhe datës së lindjes së tij do të thotë të kremtosh një himn për jetën ndërsa ta kujtosh në datën e vdekjes së tij, 8 tetor, do të thotë të përçosh një mesazh i çuditshëm, negativ, funeral i humbjes, ndërkohë që mendimi dhe idetë e Che-së sigurisht nuk kanë vdekur, përkundrazi, mbi të gjitha veçanërisht në Amerikën Latine jemi dëshmitarë të rikthimit të tyre të përhershëm dhe të frytshëm.
Che nuk duhet të mbahet mend për vdekjen e tij, por për jetën e tij, për atë që mbolli gjatë saj.
Dhe nëse nuk doni ta kujtoni në ditëlindjen e tij, zgjidhni një ditë të rastësishme, një ditë kur ai inauguroi një fabrikë, një shkollë, ku kompozoi një poezi, me stilolaps ose me armë.
Ne dimë pothuajse gjithçka për revolucionarin Ernesto Guevara, por preferoj ta lë të dalë nga altari laik santino që ka krijuar për të mitologjia e një kundërkulture të caktuar, sepse personalisht mendoj se është shumë më interesante të eksplorosh figurën e tij trajektorja nga pikëpamja njerëzore dhe kjo është shembulli i arritshëm i të gjithëve, përveç atij sakrifikues të luftëtarit martir, të heroit mitologjik dhe të paarritshëm në koherencën dhe pastërtinë e tij, që presupozon në mënyrë implicite faktin që askush nuk mund ta imitojë atë.
Sot imazhi i tij lajkatohet, tregtohet, shumëzohet në çakmakë, kriklla dhe bluza, e cila trajtohet nga tregu si një emblemë rebele sui generis, e padallueshme nga Jim Morrison apo Bob Marley.
Qëllimi i kapitalizmit ishte pikërisht zbrazja e figurës së tij nga kuptimi, duke e ndarë estetikën nga etika për ta hequr atë nga kuptimi i saj më origjinal dhe më i thellë.
Por më shumë sesa të indinjuarit me merkantilizmin që lidhet me imazhin e tij
është e nevojshme të shikohet thelbi i çështjes: nëse do të donin ta përulnin figurën e tij, sigurimi që eposi i tij të pushojë dhe shembulli i tij të mos kalojë brez pas brezi mirë, nuk ia kanë dalë, sot është e pamundur ta shpërfillni.
Sot ai do të kishte mbushur 94 vjeç.
Gëzuar ditëlindjen Komandant!
(#RobertoVallepiano)
