Carl Gustav Jung është padyshim një nga figurat themelore për të kuptuar historinë e psikologjisë. Teoritë e tij kanë qenë burim polemikash, por edhe frymëzimi. Nuk është për t’u habitur, Jung është themeluesi i një shkolle brenda fushës psikoanalitike, shkolla e psikologjisë analitike, e quajtur edhe psikologji komplekse ose psikologji e thellë.
Për një kohë të gjatë, Jung bashkëpunoi me Frojdin. Sidoqoftë, ai më vonë u shkëput nga ai, sepse nuk ishte dakord me teorinë e seksualitetit. Jung gjithashtu postuloi ekzistencën e një “pavetëdije kolektive”, para të pandërgjegjshmes individuale.
Jung ishte një personalitet i shqetësuar që mori frymëzim nga disa burime. Përveç neurologjisë dhe psikanalizës, teoritë e Jungut ndikohen nga ndikimi i mitologjisë, fesë dhe madje edhe parapsikologjisë. Një nga pasionet e mëdha të Jungut ka qenë gjithmonë arkeologjia dhe, me siguri, ndërtimi i teorisë së arketipave ose simboleve universale të pranishme në pavetëdijen njerëzore, varet nga kjo prirje e tij.
Teoria e Personalitetit e Carl Jungut
Sipas Carl Jung, ekzistojnë katër funksione themelore psikologjike: mendimi, ndjenja, intuita dhe perceptimi. Në secilin individ, një ose disa funksione kanë theks të veçantë. Për shembull, nëse një person është impulsiv, sipas Jungut, kjo varet nga fakti se funksionet e intuitës dhe perceptimit janë mbizotëruese mbi ato të ndjenjës dhe të menduarit.
Duke u nisur nga katër funksionet themelore, Jung beson se formohen dy lloje kryesore të personazheve: introverti dhe ekstroverti. Secili ka karakteristika specifike që e dallojnë atë nga tjetri.
Karakteri ekstrovert
Lloji ekstrovert ka karakteristikat e mëposhtme:
Interesimi i tij përqendrohet më shumë në realitetin e jashtëm sesa në botën e brendshme.
Vendimet merren duke marrë parasysh efektin që ato kanë në realitetin e jashtëm dhe më pas në ekzistencën.
Veprimet varen nga ajo që të tjerët mund të mendojnë.
Etika dhe morali janë ndërtuar mbi bazën e asaj që mbizotëron në botë.
Tipat ekstrovert janë njerëz që janë mirë me çdo mjedis, por luftojnë për t’u përshtatur realisht.
Ato janë të ndikueshëm, mund të ndikohen dhe priren të imitojnë.
Ata duan të shihen dhe të ndihen të njohur nga të tjerët.
Karakteri introvert
Nga ana tjetër, tipi introvert ka këto karakteristika:
Ai është i interesuar për veten, për ndjenjat dhe mendimet e tij.
Ai e orienton sjelljen e tij sipas asaj që ndjen ose nuhat, edhe nëse shkon në drejtim të kundërt me realitetin e jashtëm.
Ai nuk shqetësohet shumë për efektin që mund të shkaktojnë veprimet e tij në mjedisin përreth. Mbi të gjitha, ai është i interesuar që veprimet e tij ta kënaqin së brendshmi.
Ka vështirësi në pranimin dhe përshtatjen me mjedisin. Sidoqoftë, nëse mund të përshtatet, ai me të vërtetë e bën dhe në mënyrë krijuese.
Llojet e personalitetit
Duke u nisur nga funksionet themelore psikologjike dhe dy llojet themelore të karakterit, Jung identifikon 8 lloje të veçanta të personalitetit. Njerëzit i përkasin njërit ose tjetrit lloj. Këta personalitete janë:
Ekstrovert reflektues
Personaliteti reflektues ekstrovert i korrespondon individëve racionalë dhe objektivë që veprojnë pothuajse ekskluzivisht mbi arsyen. Ata konsiderojnë të sigurt vetëm atë që mbështetet nga dëshmi të mjaftueshme e të qarta. Ata janë të pandjeshëm dhe madje mund të bëhen tiranë dhe manipulues me të tjerët.
Introvert reflektues
Introverti reflektues është një person me një aktivitet të madh intelektual i cili, megjithatë, ka vështirësi në marrëdhëniet me të tjerët. Ai është zakonisht një tip kokëfortë dhe këmbëngulës kur bëhet fjalë për arritjen e qëllimeve të veta. Ndonjëherë ai konsiderohet si një person i papërshtatur, i padëmshëm dhe në të njëjtën kohë interesant.
Ekstrovert sentimental
Njerëzit me aftësi të mëdha për të kuptuar dhe krijuar marrëdhënie shoqërore janë ekstrovertë sentimentalë. Sidoqoftë, ata përpiqen të përshtaten dhe vuajnë kur injorohen nga të tjerët në mjedisin e tyre. Ata janë shumë të mirë në komunikim.
Introvert sentimental
Personaliteti sentimental introvert korrespondon me atë të njerëzve të vetmuar dhe me vështirësi të mëdha në krijimin e marrëdhënieve me të tjerët. Mund të jenë me humor dhe melankolikë. Ata bëjnë gjithçka që munden për të kaluar pa u vënë re dhe duan të heshtin, por janë ende shumë të ndjeshëm ndaj nevojave të të tjerëve.
Ekstrovert perceptues
Individët ekstrovertë perceptues kanë një dobësi të veçantë për objektet të cilave u atribuojnë edhe cilësi magjike, megjithëse në mënyrë të pavetëdijshme. Ata nuk janë të apasionuar pas ideve, por pas mënyrës me të cilën trupat konkretë marrin formë. Ata kërkojnë kënaqësi mbi të gjitha.
Introvert perceptues
Eshtë një tip personaliteti i muzikantëve dhe artistëve. Njerëzit introvertë perceptues i kushtojnë vëmendje të veçantë përvojave shqisore: ato i atribuojnë vlerë të madhe formës, ngjyrës, strukturës … E tyre është bota e formës, si burimi i përvojave të brendshme.
Ekstrovert intuitiv
Korrespondon me aventurierin tipik. Njerëzit ekstrovertë intuitivë janë shumë aktivë dhe të shqetësuar. Ata kanë nevojë për shumë stimulim të çdo lloji. Ata janë këmbëngulës kur duan të arrijnë qëllimet e tyre dhe, sapo i arrijnë, kalojnë tek tjetri, duke harruar të mëparshmin. Ata nuk kujdesen shumë për mirëqenien e atyre që i rrethojnë.
Introvertë intuitiv
Ata janë jashtëzakonisht të ndjeshëm ndaj stimujve më të hollë. Personalitetet introverte intuitive janë lloji i njerëzve që pothuajse “marrin me mend” atë që të tjerët mendojnë, ndiejnë ose janë të gatshëm të bëjnë. Ata duan të fantazojnë, janë ëndërrimtarë dhe idealistë. Eshtë e vështirë për ta që “të mbajnë këmbët në tokë”.
