Muri i Madh Kinez është një nga strukturat më të famshme dhe ikonike në botë, me një histori që përfshin mijëra vjet. Këtu janë disa kuriozitete që tregojnë për madhështinë dhe kompleksitetin e këtij monumenti të jashtëzakonshëm.
1. Gjatësia e tij reale është mbresëlënëse
Muri i Madh Kinez nuk është një strukturë e vetme, por një sistem i ndërlikuar muresh, fortesash dhe kullash vrojtimi. Gjatësia totale e tij, sipas matjeve më të fundit, arrin në mbi 21,000 kilometra. Kjo e bën atë strukturën më të gjatë të ndërtuar ndonjëherë nga njeriu.
2. Nuk mund të shihet nga Hëna
Pavarësisht legjendës popullore, Muri i Madh Kinez nuk mund të shihet nga Hëna me sy të lirë. Kjo ide filloi të qarkullonte në shekullin e 18-të, por astronautët kanë konfirmuar se muri është shumë i ngushtë për të qenë i dukshëm nga hapësira.
3. Ndërtohej për shekuj të tërë
Ndërtesa e murit filloi që në shekullin e 7 p.e.s. dhe vazhdoi deri në dinastinë Ming (1368-1644). Segmentet e para u ndërtuan nga mbretëri të ndryshme kineze si mbrojtje kundër fiseve nomade.
4. Materialet e ndërtimit ishin lokale
Materialet e përdorura për ndërtimin e Murit të Madh ndryshonin nga rajoni në rajon. Në zona malore, muri u ndërtua nga gurët, ndërsa në rajone të tjera u përdorën tulla, dhe madje edhe dheu dhe kashë.
5. Qëllimi kryesor ishte mbrojtës
Muri u ndërtua kryesisht për të mbrojtur perandorinë nga sulmet e fiseve nomade, si hunët dhe mongolët. Ai gjithashtu shërbeu si një linjë kontrolli për tregtinë dhe migracionin.
6. Një rrugë tërheqëse për turistët
Sot, Muri i Madh është një nga atraksionet turistike më të vizituara në botë, duke tërhequr miliona vizitorë çdo vit. Seksioni më popullor çë vizitohet është Badaling, i cili ndodhet pranë Pekinit.
7. Miliona punëtorë ndërtuan murin
Sipas disa burimeve historike, miliona ushtarë, fermerë dhe të burgosur u rekrutuan për të ndër«tuar Murin e Madh. Kostoja në fuqi punëtore ishte jashtëzakonisht e lartë, dhe shumë punëtorë vdiqën gjatë procesit të ndërtimit.
8. Nuk ishte gjithmonë efektiv
Pavarësisht madhështisë së tij, Muri i Madh nuk ishte gjithmonë efektiv në ndalimin e pushtimeve. Mongolët, në krye me Genghis Khan, arritën ta kapërcejnë dhe ta pushtojnë Kinën pavarësisht murit.
9. Muri u dëmtua me kalimin e kohës
Pjesë të mëdha të Murit të Madh janë të shkatërruara për shkak të erozionit, mungesës së mirëmbajtjes dhe ndërhyrjeve njerëzore. Vetëm rreth 30% e strukturës fillestare ka mbijetuar.
10. Një Trashëgimi Botërore
UNESCO e shpalli Murin e Madh Kinez si pjesë të Trashëgimisë Botërore në vitin 1987. Ai konsiderohet një nga simbolet kryesore të kulturës dhe historisë kineze.
Muri i Madh Kinez është më shumë sesa thjesht një strukturë ndërtimore; ai është një simbol i forcës, këmbënguljes dhe inovacionit të një civilizimi të lashtë. Historia dhe kuriozitetet që e rrethojnë vazhdojnë të frymëzojnë miliona njerëz në të gjithë botën.