Ndërsa lumenjtë Nil dhe Amazon njihen si lumi më i gjatë dhe lumi më i madh në botë për nga vëllimi i ujit, çështja e lumit më të vjetër në botë është një çështje debati.
Ekspertët përgjithësisht pajtohen që lumi Finke, i quajtur edhe Larapinta nga komunitetet aborigjene në Australi, është lumi më i vjetër në botë, sipas IFL Science.
Rrjedh vetëm disa herë në vit pas reshjeve të mëdha dhe shtrihet për rreth 600 deri në 750 kilometra deri në grykën e tij në Liqenin Eyre.
Lumi Finke, i cili mendohet të jetë rreth 350 deri në 400 milionë vjet i vjetër, ngrihet në malin MacDonnell në Territorin Verior të Australisë. Legjenda thotë se lumi u krijua kur Gjarpri i Ylberit u nis në veri nga liqeni Erie.
Është jashtëzakonisht e vështirë të përcaktohet mosha e saktë e një lumi, veçanërisht gjatë një periudhe të gjatë gjeologjike. Shkencëtarët dhe gjeologët mund të ekzaminojnë veçoritë mjedisore përreth, vargmalet malore dhe të ekzaminojnë sedimentet e shtratit të lumenjve, si dhe gjarpërimet – veçori të vetë rrjedhës së lumit që kanë ndryshuar peizazhin për shkak të erozionit gjatë qindra miliona viteve.
Edhe pas shqyrtimit të të gjitha këtyre veçorive, nuk është e pazakontë të kemi vlerësime të gjera të moshës që përfshijnë periudha të mëdha kohore.
Lumi më i vjetër në Amerikën e Veriut besohet të jetë i quajtur në mënyrë konfuze Lumi i Ri, i cili rrjedh rreth 350 milje (547 km) nga malet Blue Ridge të Karolinës së Veriut në Virxhinia dhe Virxhinia Perëndimore, ku përfundimisht derdhet në lumin Kanawha.
Vlerësimet e moshës së këtij lumi ndryshojnë shumë, por shumica tregojnë se ai është midis 10 dhe 360 milionë vjet. Sipas studimit, ky lum u etiketua si “lumi i dytë më i vjetër në botë” gjatë një fushate reklamuese në vitet 1970 për të parandaluar ndërtimin e digave.
Në Evropë, lumi Meuse konsiderohet më i vjetri, dhe rrjedh 950 kilometra nëpër tre vende – buron në Francë dhe rrjedh përmes Belgjikës dhe Holandës. Mosha e këtij lumi vlerësohet nga 320 deri në 340 milionë vjet.
Kuptimi ynë për formacionet e lumenjve nuk është një shkencë ekzakte, kështu që mund të ketë prova të reja shkencore që ndryshojnë moshën e këtyre lumenjve dhe hedhin më shumë dritë mbi origjinën e tyre miliona vjet më parë
