Si sot, në vitin 1448, 575-vjetë më parë, në kohën e Betejës së Fushë Kosovës, Kosova e asaj kohe ishte formacion gjeo-politik në vete, që kufizohet me Rashën (Serbinë) dhe me Bullgarinë (sipas burimeve europiane)!
Beteja e Kosovës (1448) konsiderohet për njërën ndër ngjarjet më të rëndësishme historike nga mesjeta e Europës Juglindore. Nga mesi i shek. XV, Kosova si formacion gjeo-politik në vete kishte tërhequr vëmendjen e inspiruesve të aleancës ushtarake kundërosmane në krye me Janosh Huniadin dhe Gjergj Kastriotit-Skënderbeun, Fushë Kosova, më 17-20 tetor 1448, u bë mejdan midis aleancës së ushtrive europiane të udhëhequr nga Huniadi dhe ushtrive osmane në krye me sulltan Muratin II. Arbërit, në krye me Gjergj Kastriotin-Skënderbeun qenë në anën e aleancës së ushtrive europiane. Thirrjës së Huniadit për këte ndërmarrje të madhe ushtarake nuk iu përgjigjë Republika e Venedikut, me pretekst se kishte halle me Skënderbeun në Arbëri; nuk iu pëgjigjë as Alfonsi V, si dhe Republika e Raguzës.
Në verë të vitit 1448, pasi që kishte tubuar reparte hungareze, kroate, polake, rumune, çeke, e ndonë tjetër, Huniadi kishte kaluar Danubin dhe, duke i shkretërruar zotërimet e despotit Gjuragj Brankoviq, doli në Krushevac. Prej këtej, arriti në Fushë Kosovë. Në anë tjetër, Murati II, pasi që ishte informuar nga despoti Brankoviq, kishte ndërprerë ekspeditën e përgatitur kundër Arbërisë dhe, në Sofje kishte tubuar rreth vetës të gjitha repartet, të cilat numronin 50.000-60.000 ushtarë; nga kronikat perëndimore numri tyre del i trefishuar. Repartet e aleancës së krishterë, sipas burimeve perëndimore arrinte 22-72.000 ushtarë, ndërsa sipas burimeve osmane 24.000. Lufta triditëshe mbaroi me disfatën e ushtrive aleate. Premtimet që i kishte dhënë Skënderbeu për tu angazhuar në anën e aleancës e kishin trimëruar Huniadin, që të nxitonte për tu ndeshur me osmanët. Përgatitja e Skënderbeut për këte përplasje provohet sipas burimeve zyrtare dhe tregimtare. Përveç përgatitjeve të Skënderbeut, si dhe rrjedhave e pasojave të betejës, burimet e kohës, ofrojnë hollësi për vonimin e arbërve për tu bashkuar me trupat hungareze. Shkak kryesor i vonimit të Skënderbeut ishin pengesat e despotit Brankoviq, aleat i dhëndrit Muratit II, që ia mbylli këtij të gjitha rrugët e shtigjet, nga mund të kalonte. Pjesa e madhe e burimeve, duke arsyetuar vonesën e Skënderbeut, nxorën në shesh dhe pashkathtësinë e Huniadit, i cili nuk është dashur të pranonte betejën para ardhjes së Skënderbeut në Kosovë. Përveç të dhënave për epilogun, janë ruajtur hollësi dhe për fatin e ushtrisë së mbetur pas luftës; një pjesë e trupave, pasi që kishte marrë rrugë për në jug jo larg Fushë-Kosovës, u ndesh më Skënderbeun, që ishte nisur ti bëhej shok lufte Huniadit; pjesa tjetër në malet e Çiçavicës, në afërsi të Vushtrrisë, u përpoqë me duk Bogdanin, një stërgjysh i Pjetër Bogdanit. Tërheqin vëmendjën sidomos burimet, që dolën pas betejës, të cilat së bashku me epikën popullore kanë ngatërruar personazhet e Betejës së Kosovës më 1389(?) me ato të Betejës së Kosovës më 1448!
