“TË PËRJASHTUARIT!”
A ka shkrimtare dhe shkrimtarë, që duhej të kishin marrë çmimin “Nobel” për Letërsi dhe nuk e kanë marrë?
Meqenëse kemi të bëjmë me një çmim, është pak e rrezikshme të thuash kujt t’ia japësh, pasi është ai që e bën atë për të vendosur marrësin! Megjithatë, sipas disa sondazheve, ka disa autorë të mëdhenj që meritonin të nderoheshin, por nuk e morën kurrë çmimin. Kush duhej ta kishte fituar çmimin “Nobel” për letërsinë?/Konica.al
Po japim një listë të të pavlerësuarve:
Lev Tolstoj
Autori i dy prej romaneve më të mëdhenj të shkruar ndonjëherë “Ana Karenina” dhe “Lufta dhe paqja”, Tolstojit (1828-1910) ndoshta nuk iu dha kurrë çmimi “Nobel” për arsye ideologjike.
Mark Tuen
Për amerikanët, Mark Tuen (1835-1910) është një nga shkrimtarët më të rëndësishëm në historinë e tyre. Ai konsiderohet si “shkrimtari i parë i vërtetë amerikan”. “Aventurat e Tom Sojerit” dhe “Aventurat e Hakelberi Finit” janë suksese planetare.
Xhejms Xhojs
Xhojsi (1882-1941) është, pa dyshim, shkrimtari irlandez më i famshëm dhe më me ndikim. Fansat e tij janë të ndarë mes adhuruesve të “Uliksit” dhe atyre që preferojnë “Zgjimi i Fineganëve”. Në çdo rast, ai ishte një gjigant i letërsisë.
Franc Kafka
Ai konsiderohet si një nga autorët më të rëndësishëm të të gjitha kohërave. Kafka (1883-1924) shkroi vetëm tre romane (“Gjyqi”, “Kështjella”, “Amerika” ose “I zhdukuri” ) dhe tregime të ndryshme, duke përfshirë të famshmen “Metamorfoza”.
Marsel Prusti
Autori i librit “Në kërkim të kohës së humbur” konsiderohet nga shumë njerëz si një gjeni dhe një nga autorët më të rëndësishëm të shekullit XX. Megjithatë, Prusti (1871-1922) u nominua vetëm një herë për çmimin “Nobel”, i cili, në çdo rast, nuk e fitoi.
Vladimir Nabokov
Në përgjithësi, sipas kritikëve të ndryshëm dhe dashamirësve të letërsisë, Nabokovi (1899-1977), ndër të tjera autori i “Lolitës” së famshme, duhej ta kishte fituar çmimin “Nobel”. Në vitin 1974 ai u konsiderua një nga fituesit e mundshëm të nderit./Konica.al
Jorge Luis Borges
Ai nuk ka shkruar romane, por disa nga tregimet e tij të shkurtra kanë marrë vlerësime nga kritika dhe shumë lexues. Ndoshta Borgesi (1899-1986) është autori më i njohur argjentinas në botë. Megjithatë, me sa duket, ai nuk mund ta merrte çmimin “Nobel” për mbështetjen që i dha Pinoçetit.
Graham Grin
Edhe ai, ashtu si Nabokovi, ishte ndër të nominuarit për “Nobel” në vitin 1974, por as ai nuk e fitoi kurrë atë. Veprat e Grinit (1904-1991) u shënuan fuqishëm nga katolicizmi, si rrjehdojë edhe kritikoheshin. Është e pamundur të mos kujtohen vepra si “Amerikani i qetë” dhe “Burri i tretë”.
Hulio Kortazar
Shkrimtari argjentinas i natyralizuar francez (1914-1984) shkroi vepra që konsiderohen kulte, si “Rayuela” (“Loja e botës”) dhe “Componibile 62”. Për kritikët dhe lexuesit, ai e meritonte çmimin “Nobel” në letërsi.
Artur Miler
I konsideruar “shumë popullor dhe i parashikueshëm” ai u nominua për çmimin “Nobel”. Ndër veprat e Artur Milerit (1915-2005), ish-bashkëshorti i Merilin Monrosë, kujtojmë “Një pamje nga ura”.
Shkrimtare dhe shkrimtarë të tjerë, që nuk kanë fituar çmimin “Nobel” për letërsinë? Cilët mendoni se janë shkrimtarët dhe shkrimtaret që e merituan çmimin “Nobel” për Letërsinë dhe nuk e morën? Sigurisht, ata duhet të jenë njerëz që kanë ndërruar jetë, sepse, siç thotë fjala e urtë popullore, për sa kohë ka jetë, ka shpresë… edhe për Nobelin!/Konica.al
