DASMA E ZOGUT
Atë fund prilli, kryeqyteti shqiptar do të zgjohej me një ceremoni të veçantë dhe historike. 27 prilli i vitit 1938, shënoi martesën e mbretit Zog me me konteshën Geraldine Apponyi de Nagy-Appony, një aristokrate katolike, e cila ishte gjysmëhungareze dhe gjysmëamerikane.
Ceremonia u transmetua në të gjithë Tiranën nëpërmjet Radio Tiranës, e cila u bë e ditur zyrtarisht nga monarku 5 muaj më vonë. Fëmija i tyre i vetëm, Princi i Kurorës, Leka, lindi në Shqipëri, më 5 prill 1939.
Ndërsa në kujtimet e saj, gjithë delikatesë dhe me emocionet sikur të ishte duke e rijetuar takimin e saj të jetës, “Trëndafili i bardhë” me emrin Geraldinë, do ta përshkruante me hollësi… herën e parë, kur u përball me burrin e pashëm, mbretin me të cilin, ajo do të binte menjëherë në dashuri.
“Herët në mëngjes, u gjenda në kuvertë, pasi s’kisha vënë gjumë në sy gjithë natën. Përpara meje shtrihej Durrësi. Hodha vështrimin mbi muret e lashta romake dhe më tutje ato veneciane, të shpuara nga plumbat turq, dhe prapa maleve, shkëmbinj të lartë graniti gri, që lartësoheshin mbi det. Peizazhi i pazbutur ishte krejt ndryshe nga gjithçka kisha parë deri atëherë. Na kërkuan të qëndronim në bord derisa të zbarkonin të gjithë udhëtarët e tjerë dhe, kur kalata u boshatis, u shfaq një Mercedes i zi. U përshëndeta nga kolonel Sotir Martini, një ministër i Oborrit, i cili i ndenji pranë Mbretit deri në momentin që vdiq në mërgim në vitin 1950.”
Ky është rrëfimi i Geraldina De Nagy Appony për kontaktin e parë që pati me vendin që do t’i vinte mbi kokë kurorën. Ishte 21 vjeçe dhe e emocionuar. Qe nisur drejt një të panjohure duke besuar në një happy- end.
Në port e priste adjutanti i Mbretit që e akomodoi si mysafire në familjen Toptani. “Me takt” ai u kujdes t’i tregonte se udhëtimi i saj ishte dhe do të mbetej sekret, derisa ajo dhe mbreti, të merrnin një vendim. Geraldina u ftua në ballon e Vitit të Ri 1938. Gjatë gjithë jetës së saj, në dhjetëra intervista dhe biografi, ajo ka kujtuar gjithnjë momentin e parë, kur u gjend përballë me atë që do të bëhej burri i ardhshëm i saj:
“Më dridheshin këmbët dhe nuk shikoja asgjë. Isha jashtë mase e frikësuar. Dhoma ishte aq e gjatë, sa dukej e pafund dhe unë doja vetëm të zhdukesha. Befas, u gjenda ballë për ballë me një fytyrë të hijshme, një burrë i gjatë, pa të meta, i veshur me uniformën e bardhë të kolonelit të përgjithshëm të ushtrisë. Ishin pikërisht sytë që i vura re të parët, sy depërtues bojëqielli. Kisha praktikuar një përkulje si ato që mësojmë në orët e kërcimit, por e harrova nga hutimi dhe thjesht bëra një përkulje të lehtë. Mbreti menjëherë më ngriti me një buzëqeshje tërheqëse, më falenderoi për vizitën në vendin e tij dhe më pyeti nëse udhëtimi kishte kaluar mirë ”.
“Asnjëherë nuk e largoi vështrimin nga unë, ndërsa më ofroi një gotë shampanjë. Gishtat tanë u prekën dhe në atë çast dritat u vagëlluan. Ishte pikërisht mesnatë dhe kështu e donte zakoni shqiptar. Ngaqë isha në angështi, e lëshova gotën, e cila u thërrmua në mijëra cifla kristalesh të vogla.
E ndjeva se u zbeha në fytyrë, por Mbreti qeshi. Ciflat sjellin fat,- tha ai në gjermanisht dhe më ra në dorë si për të më siguruar. Jehona e dymbëdhjetë tik-takeve të mesnatës ende nuk ishte fashitur, kur një valë e fortë duartrokitjesh dukej se do ta shembte dhomën. Nga të gjitha anët dhe në të gjitha gjuhët u dëgjua thirrja: Fat të bardhë!
U ndjeva si asnjëherë më parë. Kisha rënë në dashuri.”
