Antropologët lavdërojnë praktikën e zakonshme njerëzore të varrosjes së të vdekurve tanë si një nga tiparet dalluese që na veçon nga qeniet e tjera. Planifikuesit e qytetit, nga ana tjetër, duhet të ankohen për të. Por këta individë përballen me një dilemë të pamundur: shumica e várrezave janë gati të mbushura, megjithatë njerëzit vazhdojnë të vdesin.
Në Mbretërinë e Bashkuar, pjesërisht për shkak të rritjes së jetesës në qytet, problemi se ku të vendosen të gjithë këta trupa është veçanërisht i rëndë. Sipas hulumtimit të publikuar në fillim të vitit 2021, një e katërta e várrezave në pronësi të këshillit do të jenë të plota në 10 vjet dhe një në gjashtë do të jetë e plotë brenda pesë viteve.
Si mund ta shmangim situatën e keqe? Çfarë mund të bëjmë për të shmangur një krizë serioze në mënyrën se si i menaxhojmë të vdèkurit tanë? Riciklimi i várreve është një opsion i dukshëm. Várret e njerëzve që vdíqën 150 vjet më parë kanë tendencë të mos kenë shumë vizitorë, kështu që ata që kanë kaluar së fundmi mund të vendosen në majë me shumë pak zhurmë. Të mirat e riciklimit të várreve në këtë mënyrë janë se është më e lirë dhe do të thotë, potencialisht, që familjet të várrosen në të njëjtat várreza, një kërkesë që është gjithnjë e më e vështirë për t’u nderuar. Praktika është e zakonshme në Gjermani.
Në Greqi dhe Spanjë, një qasje e ngjashme është të marrësh me qira një “vend”-një kriptë mbi tokë, ku trupat vendosen dhe preken natyrshëm, para se eshtrat të hiqen dhe të vendosen në një várr komunal. Përsëri, përfitimi i kësaj praktike është se rrit ‘rrjedhjen’ e várrosjeve, duke bërë një përdorim më efikas të hapësirës.
Kur bëhet fjalë për trajtimin e të vdèkurve, ndoshta opsioni më i mirë për kursimin e hapësirës është djègia, praktika e preferuar e Mbretërisë së Bashkuar pas jetës. Sipas të dhënave të vitit 2019, 78 përqind e fúneraleve britanike përfshinin djègien, duke e bërë atë opsionin e duhur për shumë njerëz. Megjithatë djegia ka anët e saj negative. Mjedisisht, ka qindra kilogramë dioksid karboni të prodhuar nga një trup kur digjet, për të mos përmendur mërkurin e avulluar që vjen nga mbushjet e dhëmbëve, i cili vetëm mund të përbëjë 16 përqind të emetimeve të merkurit.
Në Mbretërinë e Bashkuar, várrosjet natyrore, ku procesi i dekompozimit përshpejtohet përmes përdorimit të arkívoleve të kompostueshme që janë várrosur më afër sipërfaqes, është bërë gjithnjë e më popullore. Për të përshpejtuar gjërat edhe më tej, disa kompani përdorin arkívole të bëra nga miceli, fibra të ngjashme me kërpudhat që kontribuojnë në procesin e dekompozimit, duke e shpejtuar atë trefish.
Mbetjet madje mund të gërmohen dhe të përdoren si plehra. Përmes teknologjive si këto, të cilat lejojnë rrjedhje më të madhe të vendeve të varrimit, është e mundur që në të ardhmen të jemi në gjendje të zhbllokojmë pjesë të reja të peizazhit tonë si vende për të várrosur të vdèkurit tanë, duke përfshirë argjinaturat e autostradave dhe shtigjet e biçikletave.
Për të gjitha këto zgjidhje të mundshme, megjithatë, mbetet një faktor vendimtar: e gjalla. Edhe me djègiet, shumë njerëzve u pëlqen ideja që të kenë diku për të vizituar, për të nderuar, kujtuar dhe vajtuar të vdekurit. Edhe hiri shpesh várroset.
Teknologjia mund të zgjidhë shumë pjesë të krizës hapësinore me të cilat përballen várrezat, por sjelljet tona dhe praktikat e zisë gjithashtu mund të kenë nevojë të përshtaten nëse specia njerëzore vazhdon të zgjerojë popullsinë e saj me ritmin aktual.
Dhe kështu, problemi i hapësirës ka të ngjarë të jetë me ne për një kohë më të gjatë, të paktën derisa të përdorim atë atribut tjetër njerëzor, përshtatshmërinë, për të na kaluar nëpër fazën tjetër të evolucionit tonë
