Fiset ilire të mesapëve, daunëve, japigëve e madje edhe dardanëve etj., populluan italinë qysh në kohët më të hershme.Nëse i hedh një sy të shpejtë “kolonive greke” të së ashtuquajturës “Magna Graecia”, në këtë hartë – ku, si të tilla, nënkuptohen kolonitë “greke” në jug të Italisë…
Martinelli (1932) thotë: “Dihet, që gjuha mëmë e shqipes, ishte ilirishtja e lashtë. . .; nga ilirishtja e lashtë, siç e pamë, rrodhën edhe shumë emërtime vendesh në Italinë jugore.”
Nëse i hedh një sy të shpejtë “kolonive greke” të së ashtuquajturës “Magna Graecia”, në këtë hartë – ku, si të tilla, nënkuptohen kolonitë “greke” në jug të Italisë, – vihet re se emrat e vendeve në një pjesë të madhe janë ilire e epirote, pavarësisht se kjo gjë anashkalohet. Fiset ilire të mesapëve, daunëve, japigëve e madje edhe dardanëve etj., populluan italinë qysh në kohët më të hershme.
Harta e sjellë këtu, shfaq një ngjashmëri të habitshme me emërvendet e shqipërisë së jugut:
Vendet:
ELIM,
PANORMUS,
HIMARA,
qëndrojnë pranë ishujve LIPARAE.
Në variante udhëtarësh të ndryshëm, enciklopedish, dokumentesh etj., kemi shqiptimin “LIAPURI”, për krahinën LABËRI.
Ngjashmëria është shumë e qartë mes ishujve antikë LIPARAE dhe LIAPURIA. Sikur të mos mjaftonte kjo gjë, emrat ELIM (ELYM), PANORMUS dhe HIMARA janë akoma sot e kësaj ditë të përdorura pjesën e Vargmaleve të Vetëtimës.
Himara, është emri i krahinës së dikurshme të Labërisë, i ruajtur sot veç në Himarën e Bregut; Panormusi është emri antik i Porto-Palermos; edhe emri Elimi ruhet si emërvend diku në këto male.
Kemi të bëjmë qartësisht me përdorimin e të njëjtave emra siç shfaqen në Sicilinë antike. Ata emra u vendosën nga ilirët dhe epirotët, stërgjyshër të shqiptarëve, të cilët ruajnë edhe sot, emrat e njëjtë në atdheun e tyre, Shqipërinë e sotme:
“Kalaja e Porto Palermos është ndërtuar mbi një rrip toke në qendër të gjirit të Palermos në bashkinë Himarë, gji i përmendur që në periudhën antike me emrin ‘’Panormus’’, liman i madh në mesin e maleve Keraune (Malet e Vetëtimës).”
/Thënie për shqiptarët/
Titulli: L’ode d’Archita
Autori: Nello Martinelli
Botues: Premiata tip., 1932