Janë qindra substanca toksike, dhjetëra prej të cilave janë edhe kancerogjene, që çlirohen kur ndezim një cigare ( ja cilat janë 10 më të rrezikshmet ). Prej disa kohësh dihet se pirja e duhanit është një nga shkaqet kryesore të parandalueshme të vdekjeve të parakohshme, ashtu si edhe efektet e këtij zakoni në shëndet. Por çfarë ndodh kur ndaloni duhanin? Nëse jeni duke menduar të lini duhanin dhe keni nevojë për inkurajim, ndiqni me ne efektet e valëzuara të vendimit për të “lënë”. Orë pas ore.
Në 20 minutat e para: Presioni i gjakut kthehet në normale (dhe këmbët dhe duart ngrohen). Presioni i gjakut dhe rrahjet e zemrës kthehen në nivele dhe ritme normale. Kjo ndodh sepse nikotina stimulon lirimin e epinefrinës (ose adrenalinës) dhe norepinefrinës, dy neurotransmetues që rrisin rrahjet e zemrës dhe ngushtojnë enët e gjakut. Pikërisht për shkak të funksionalitetit më të ulët të enëve të gjakut, duhanpirësit priren të kenë gjithmonë duar dhe këmbë të ftohta: por 8 orë pas cigares së fundit të ndezur, kjo simptomë e parë duhet të ketë kaluar tashmë.
Pas 2 orësh: fillon tërheqja. Kjo është periudha kohore në të cilën fillojnë të ndihen simptomat e tërheqjes së nikotinës: humor i zi, ndjenja e marramendjes, tensioni, vështirësi në gjumë. Kjo ndodh sepse nikotina pa të cilën po fillojmë të bëjmë nxitjen e lirimit të hormoneve të ndjenjës së mirë si serotonina dhe dopamina (i njëjti mekanizëm që kontribuon në krijimin e varësisë ndaj cigareve).
Pas 8 orësh: Gjaku fillon të pastrohet. Gjaku i tashmë ish-duhanpirësit fillon të çlirohet nga monoksidi i karbonit, një gaz pa erë dhe ngjyrë që formohet në proceset e djegies dhe është tipik për tymin e cigares. Ky gaz ka një aftësi shumë më të madhe për t’u lidhur me hemoglobinën, një proteinë e pranishme brenda qelizave të kuqe të gjakut, sesa oksigjeni. Prandaj, përqendrimi i monoksidit të karbonit në gjak kufizon aftësinë për të thithur oksigjen. Megjithatë, në duhanpirësit afatgjatë, monoksidi i karbonit rrit madhësinë e qelizave të kuqe të gjakut, duke e bërë gjakun më të trashë dhe duke rritur rrezikun e mpiksjes së rrezikshme.
Pas 24 orësh: Filloni të kolliteni. Është një reagim fiziologjik i trupit që përpiqet të çlirohet nga toksinat ende të pranishme në traktin respirator. Për më tepër, edhe nëse ka kaluar vetëm një ditë nga pirja e cigares së fundit, në këtë pikë fillon të ulet edhe rreziku i zhvillimit të sëmundjes koronare, e cila prek arteriet koronare që transportojnë gjakun në zemër.
Pas 48 orësh: Nikotina fillon të zhduket. Nikotina dhe nënproduktet e saj të dëmshme fillojnë të eliminohen përgjithmonë nga trupi. Mbaresat nervore të ndryshuara – nga këto substanca – për shkak se receptorët e tyre janë të ndjeshëm ndaj nikotinës – fillojnë të rindërtohen dhe riparohen.
Lexo edhe : Shkenca ka folur: Muzika funksionon si ilaç qetësues
Pas 48 orësh: fillojmë sërish të shijojmë shijet. Sythat e shijes së duhanpirësve, zakonisht më të sheshtë, më të pakët në numër dhe më pak të ndjeshëm se ata të joduhanpirësve, fillojnë të fitojnë sërish ndjeshmëri. Ushqimi më në fund duket më i shijshëm, edhe nëse një pjesë e këtij dëmi mund të jetë e pakthyeshme tek duhanpirësit kronikë.
Lexo edhe : Pse disa njerëz urrejnë të festojnë ditëlindjet
Pas 72 orësh: fillon koha më e vështirë (për vullnetin). Është momenti më i vështirë i tërheqjes së nikotinës, me dhimbje koke, të përziera, dridhje, ngërçe, simptoma ankthi dhe depresioni (të njëjtat simptoma prekin edhe ata që përpiqen të bëjnë pa substanca të tjera të varësisë, si kafeina). Lajmi i mirë? Nëse tejkalohet, rruga është tatëpjetë.
Pas një muaji: zvogëlohet rreziku i diabetit. Rreziku i zhvillimit të diabetit të tipit 1, disa lloje të kancerit dhe sëmundjeve kardiovaskulare tashmë ka rënë. Sa i përket diabetit, arsyeja është e thjeshtë: nikotina duket se ndërhyn në funksionimin e insulinës (për shembull, duke e bërë të vështirë për diabetikët që pinë duhan rregullimin e saj). Lënia e duhanit ndihmon në rikthimin e kontrollit të niveleve të glukozës në gjak.
Pas 3-9 muajsh: Mushkëritë fillojnë të “pastrohen”. Qelizat që rreshtojnë traktin respirator dhe të cilat dridhen dhe transportojnë mbeturinat dhe papastërtitë lart, fillojnë të reformohen pasi nikotina ka ulur funksionalitetin e tyre, duke rritur ngecjen e mukusit dhe shfaqjen e infeksioneve respiratore. Kolla përfundimisht pushon, ndërsa kapaciteti i frymëmarrjes rritet.
Pas një viti: Rreziku i sëmundjeve të zemrës tashmë është përgjysmuar. Rreziku i zhvillimit të sëmundjeve të zemrës për shkak të atheromave, pllakave të yndyrës, proteinave dhe indeve që bllokojnë muret e arterieve, zvogëlohet përgjysmë.
Pas 10 vjetësh: rreziku i kancerit të mushkërive përgjysmohet. Rreziku i zhvillimit të kancerit të mushkërive është përgjysmuar në krahasim me atë të atyre që nuk e kanë lënë duhanin.
Pas 15 vjetësh: as rreziku i sulmit në zemër nuk ekziston më. Rreziku i sulmit në zemër bëhet i barabartë me atë të dikujt që nuk ka pirë kurrë duhan (me të njëjtin stil jete).
Natyrisht, lista e përfitimeve nuk është absolute dhe duhet të ndryshojë nga personi në person. Disa dëmtime të mushkërive mund të jenë të përhershme dhe pasojat e pirjes së duhanit varen edhe nga sa kohë keni pirë duhan dhe nga numri i cigareve të konsumuara në ditë. Në çdo rast, edhe nëse lënia e duhanit është e lodhshme, siç mund ta shihni, ia vlen./ Përshtati në shqip nga Focus.it, E.T
