Pas reagimit të Perëndimit ndaj pushtimit rus të Ukrainës, Vladimir Putin ka “vënë në gatishmëri forcat e parandalimit”. Këto përfshijnë gjithashtu armë bërthamore. Rusia është kombi me arsenalin më të madh atomik në botë: mbi 6000 koka luftarake. Pas saj, SHBA me 5 mijë (plus ato të kombeve të NATO-s). Një arsenal i aftë për të zhdukur jetën në Tokë, siç në fakt ka rrezikuar ta bëjë të paktën tre herë në histori. E para u shmang falë Vasily Arkhipov.
Ishte viti 1962 dhe Rusia ishte në një disavantazh taktik krahasuar me SHBA-në, që kishte baza raketore në Itali dhe Turqi. Hrushovi vendosi të sillte fshehurazi 140 koka bërthamore në Kubë, në mënyrë që të vinte Amerikën nën kontroll. Megjithatë, manovra u zbulua dhe amerikanët vendosën një bllokadë detare rreth Kubës dhe u përgatitën për më të keqen. Shumë, në të dy frontet, donin luftë.
Nën anijet tregtare sovjetike të ngarkuara me bomba që po i afroheshin bllokadës detare, kaloi edhe një nëndetëse ruse e armatosur me koka bërthamore, B59 e Flotës Veriore Sovjetike, Departamenti i Flamurit të Kuq.
Luftëanija USS Cony dhe aeroplanmbajtësja Randolph filluan të hidhnin granata të mbështjella me letër për ta detyruar të dilte në sipërfaqe. Duke menduar për një sulm me bombë të thellë, komandanti Savitsky u përgatit të lëshonte një kokë bërthamore. Ai iu drejtua dy oficerëve të tjerë që duhej të vërtetonin përdorimin e silurit atomik dhe pas pëlqimit të zampolit (komisarit politik) pyeti Vasily Arkhipov, i dyti në komandë. Vasily tha: “Jo, le të mos lëshojmë”. Një votë kundër dy.
Arkhipov në minutat e ardhshme, të emocionuara, arriti të shkëpusë komandantin nga fillimi i fundit të botës. B59 u rishfaq dhe Randolph shpëtoi ekuipazhin e saj duke hedhur një vijë në nëndetëse për të kaluar ujë dhe ushqim.
Holokausti bërthamor u shmang. “Njeriu që shmangi një luftë bërthamore ishte një nëndetëse ruse. Emri i tij ishte Vasily Arkhipov. Unë kam qenë dhe do të jem gjithmonë krenare për burrin tim. Ai është njeriu që shpëtoi botën”, tha bashkëshortja e tij, Olga Arkhipova vite më vonë. /Kalendari Enciklopedik Shqipëtar
