Tokës, e cila është 4.54 miliardë vjet e vjetër , mund të jetë e vështirë të përcaktohet se cila është “gjëja” më e vjetër në të.
Gjërat më të vjetra në këtë listë janë pothuajse aq të vjetra sa Toka dhe ofrojnë një pasqyrë se si ishin ditët e para të planetit tonë. Disa nga gjërat e tjera të vjetra përfaqësojnë fillimet e qytetërimit dhe kulturës njerëzore.
Zirkon Jack Hills- Kristalet e zirkonit nga Jack Hills e Australisë besohet të jenë gjëja më e vjetër e zbuluar ndonjëherë në Tokë. Studiuesit i kanë datuar kristalet rreth 4.375 miliardë vjet më parë, vetëm 165 milionë vjet pas formimit të Tokës. Zirkonet ofrojnë një pasqyrë se si ishin kushtet e hershme në Tokë.
Tubat e hematitit- Në fillim të vitit 2017, studiuesit publikuan gjetjet që zbuluan se ata kishin zbuluar fosile që janë gati 4 miliardë vjet të vjetra dhe tregojnë se cilët janë ndoshta organizmat më të hershëm të njohur në Tokë . Fosilet përmbajnë tuba të vegjël hematiti, të cilët duken të ngjashëm me strukturat e prodhuara nga mikrobet moderne që jetojnë pranë kanaleve hidrotermale.
Flautat Geisenklösterle- Rreth 50,000 vjet më parë, njerëzit përjetuan një shpërthim kulturor që rezultoi në krijimin e artit, bizhuterive, muzikës dhe formave të tjera të sjelljeve të reja. Ndërsa shkencëtarët besojnë se instrumenti i parë ishte ndoshta zëri i njeriut, instrumentet e para muzikore fizike datojnë rreth kohës së shpërthimit kulturor. Flautat nga shpella Geisenklösterle janë instrumentet më të vjetra muzikore , që mund të identifikohen përfundimisht si instrumente, që janë zbuluar ndonjëherë.
Tableta Kish- Megjithëse egjiptianët e lashtë dhe qytetërimet e tjera të hershme përdornin piktografi për të mbajtur shënime, sistemi i parë i vërtetë i shkrimit u zhvillua nga sumerët nga Mesopotamia rreth vitit 3100 pes . Sistemi i shkrimit sumerian njihej si kuneiform , i cili mbeti në përdorim për më shumë se 3000 vjet. Disa pllaka balte që përmbajnë shkrim kuneiform kanë mbijetuar dhe shembulli më i hershëm i njohur besohet të jetë pllaka e Kishit .
Luani Lidian- Njerëzit filluan të kërkonin një sistem pagese dhe rreth 2700 vjet më parë, Mbretëria e lashtë e Lidias krijoi monedhat e para. Këto monedha ishin bërë nga elektrumi, një aliazh ari dhe argjendi, dhe ishin të stampuara me kokë luani. Shembujt më të hershëm u mblodhën nën mbretërimin e mbretit Alyattes dhe datojnë rreth viteve 610 – 600 pes. Sistemi i bazuar në monedha lidiane bëri që qytetërimet e tjera në zonë të adoptonin gjithashtu monedhat, gjë që rriti tregtinë globale.
/rtsh.al/
