Kalendari Historik
14 Dhjetor 1911 – Eksploratori norvegjez Amundsen arrin në Polin e Jugut
Roald Amundsen, bëhet eksploratori i parë që mbërrin në Polin e Jugut, duke mposhtur rivalin e tij britanik, Robert Falcon Scott. Amundsen, i lindur në Borge, pranë Oslos, në vitin 1872, ka qenë një nga figurat më të mëdha të eksplorimit polar. Në vitin 1897, ai kryesoi një ekspeditë belge në Arktik, ndërsa në vitin 1903, drejtoi një anije akullthyese drejt brigjeve veriore të Kanadasë.
Amundsen planifikoi të ishte njeriu i parë që mbërrinte në Polin e Veriut, dhe qe gati të nisej në vitin 1909, kur mësoi se amerikani Robert Peary ia kishte dalë mbanë para tij. Në këto kushte, Amundsen nisi përgatitjet për të shkuar në Polin e Jugut, që gjendet në kontinentin e ngrirë të Antarktidës, kur të njëjtin synim kishte edhe eksploruesi anglez Robert F. Scott.
Në fillim të vitit 1911, Amundsen lundroi me anijen e tij në Gjirin e Balenave në Antarktidë, dhe e ngriti kampin bazë 95 km më pranë polit sesa Scott. Në tetor, të dy eksploratorët nisën garën dhe më 14 dhjetor, ekspedita e Amundsen mbërriti e para në Polin e Jugut, dhe u rrikthye e sigurtë në kampin bazë në fund të janarit.
Ekspedita e Scott ishte më pak fatlume. Slitat e tij motorike u prishën, kuajt e vegjël siberianë ngordhën rrugës, dhe slitat me qen u rrikthyen pas, ndërsa Scott dhe 4 nga bashkëpunëtorët e tij vazhduan rrugën më këmbë. Më 18 janar 1912, ata arritën në Polin e Jugut, vetëm për të zbuluar se Amundsen kishte shkelur i pari më shumë se një muaj më parë.
Moti në udhëtimin e kthimit ishte jashtëzakonisht i keq – dy nga pjesëtarët e grupit vdiqën brenda pak ditësh, ndërsa një stuhi tjetër dëbore bllokoi Scott dhe dy të mbijetuarit e tjerë në çadrën e tyre, vetëm 17 kilometra larg kampit bazë. Trupi i ngrirë i Scott u gjet më vonë atë vit. Ndërkohë Amundsen humbi jetën në vitin 1928, gjatë përpjekjes për të shpëtuar një eksplorues tjetër, që kishte rënë me avionin e tij në det pranë Spitsbergenit në Norvegji.