Kompania që zotëron të drejtat e shpëtimit të anijes së mbytur Titaniku ka anuluar planet për të tërhequr më shumë artefakte nga vendi për shkak se drejtuesi i ekspeditës së ardhshme vdiq në shpërthimin e zhytësit Titan, sipas dokumenteve të paraqitura në një gjykatë të qarkut amerikan këtë javë.
Vendimi mund të ndikojë në një betejë të afërt gjyqësore midis kompanisë dhe qeverisë amerikane, e cila është përpjekur të ndalojë misionin e vitit 2024. Avokatët amerikanë kanë thënë se planet fillestare të firmës për të hyrë në bykun e anijes do të shkelnin një ligj federal që e trajton mbytjen si një varr.
Francezi Paul-Henri Nargeolet ishte drejtor i kërkimit nënujor për RMS Titanic Inc (RMST), firma me bazë në Gjeorgji që rikuperon dhe ekspozon artefaktet e Titanikut. Nargeolet po i jepte ekspertizën e tij një kompanie të veçantë, OceanGate, kur ai dhe katër të tjerë vdiqën në zhytjen e fundit të Titanit pranë Titanikut në Atlantikun verior në qershor.
Përpara zhytjes tragjike të Titanit, RMST planifikoi të bënte imazhe brenda dhe jashtë rrënojave. Firma gjithashtu donte të merrte sende nga fusha e mbeturinave, si dhe objekte të pavarura brenda linjës oqeanike të fundosur.
Në krye duhej të ishte Nargeolet. Ish-oficeri i marinës franceze kishte përfunduar tashmë 37 zhytje dhe kishte mbikëqyrur rikuperimin e rreth 5000 objekteve të Titanikut. Ekspozitat e RMST-së kanë ekspozuar sende që variojnë nga argjendi deri te një pjesë e bykut të anijes.
Plani origjinal i ekspeditës i kompanisë për vitin 2024 përfshinte gjithashtu gjetjen e objekteve nga dhoma e famshme Marconi e anijes. Pikërisht këtu transmetuesi radiofonik i Titanikut transmetoi sinjale gjithnjë e më të furishme shqetësimi pasi anija oqeanike goditi një ajsberg.
Mesazhet në kodin Morse u morën nga anije të tjera dhe stacione pritëse në breg, të cilat ndihmuan për të shpëtuar jetën e rreth 700 njerëzve që arritën të iknin me varkat e shpëtimit. Kishte 2208 pasagjerë dhe anëtarë të ekuipazhit në udhëtimin e parë të Titanikut në vitin 1912 nga Southampton, Angli, në Nju Jork.
Kompania tha të mërkurën në dosjen e saj në gjykatë se planet e saj tani përfshijnë vetëm imazhe në vendin e mbytjes dhe sondazhe për të përmirësuar “rikuperimin e artefakteve në të ardhmen“.
“Në respekt për PH Nargeolet dhe familjen e tij, dhe katër personat e tjerë që humbën jetën kaq kohët e fundit në vend, dhe familjet e tyre, kompania ka vendosur që rikuperimi i artefakteve nuk do të ishte i përshtatshëm në këtë kohë,” shkroi firma.
RMST tha gjithashtu se nuk do të dërgojë një zhytës tjetër me ekuipazh në Titanikun derisa “të bëhen hetime të mëtejshme në lidhje me shkakun e tragjedisë [OceanGate]“. Roja Bregdetare e SHBA po udhëheq hetimin për shpërthimin e Titanit.
Çështja gjyqësore varet nga ligji federal dhe një pakt midis SHBA-së dhe Britanisë së Madhe për të trajtuar Titanikun e fundosur si një përkujtim për më shumë se 1500 njerëz që vdiqën.
Në gusht, SHBA argumentoi në dosjet gjyqësore se hyrja në trupin e prerë të Titanikut – ose ndryshimi fizik ose shqetësimi i mbytjes – rregullohet nga ligji dhe marrëveshja e saj me Britaninë. Ndër shqetësimet e qeverisë ishte shqetësimi i mundshëm i artefakteve dhe çdo mbetje njerëzore që mund të ekzistojë ende.
