Shkruan: Dr. Aulona Lulaj-Salihu, specialiste e Gjinekologjisë me Obstetrike
- Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) abort recidivues/ të përsëritur/ habitual quajmë nëse ndodh aborti radhazi mbi tri herë.
Pastaj do të ishte mirë të përkufizohej edhe aborti spontan se çka eshtë.
Abort spontan quajmë ndërprerjen spontane të shtatzënisë para javës së 22-të të barrës.
Abort i hershëm spontan është nëse ndodh deri në javën e 12-të të barrës.
Abort i vonshëm spontan nëse ndodh deri në javën e 22-të të barrës.
Abortet habituale janë aborte spontane të përsëritura, që kërkojnë hulumtim për të gjetur shkaktarin e tyre.
Arsyet e abortit të përsëritur mund të jenë:
- Gjenetika
- Ndryshime ne hemostazë
- Disfunksioni hormonal
- Anomalitë në anatomi të organeve riprodhuese
- Infeksionet
- Faktori imunologjik
Gjenetika
Anomalitë ose ndryshimet gjenetike të embrionit hyjnë në kuadër të 60% të shkaktarëve të abortit të hershëm, mirëpo tek abortet habituale shkon duke rënë ky faktor deri në 5–6%. Pas çdo aborti duhet të bëhet hulumtimi gjenetik i materialit të hedhur nga organizmi.
Ndryshimet në hemostazë
Trombofilitet dhe sëmundjet hematologjike marrin pjesë rreth 23% të shkaktarëve të abortit habitual. Çrregullimet në faktorët e koagulimit të gjakut janë mjaft të shpeshta, mirëpo mund të diagnostikohem dhe të trajtohen gjatë gjithë shtatzënisë.
Çrregullimet endokrine (hormonale)
Sëmundjet endokrine preeksistuse ose të fituara gjatë shtatzënisë po ashtu shkaktojnë aborte të njëpasnjëshme, deri në 46% mund të jetë shkaktar faktori endokrin. Në kuadër të kësaj hyn diabeti, PCOs, gjëndra tiroide, pamjaftueshmëria e progesteronit etj.
Janë gjendje që pasi të jenë identifikuar mund të trajtohen.
Anomalitë e organeve riprodhuese
Anomalitë e mitrës ose keqformimet e mitrës si pasojë e zhvillimit joadekuat të organit hyjnë në kuadër të 10-15% të shkaktarëve tek abortet e përsëritura.
Septumi ose subseptumi, forma abnormale e mitrës dhe brendisë së mitrës. Gjë që nëse është diagnostikuar mund të trajtohet në shumicën e rasteve.
Infeksionet
Sidomos te rastet e aborteve spontane të vonshme hyjnë si shkaktarë infeksionet. Infeksioni kronik i endometriumit përbën një përqindje të konsiderueshme të shkaktarëve tek abortet spontane.
Shenja që kemi infeksion të tillë janë dhembjet në fund të barkut, dhembjet gjatë marrëdhënies, spotting, sekret të shtuar vaginal. Mirëpo, mund të jetë edhe asimptomatike. Edhe kjo pasi të jetë diagnostikuar mund të gjejë trajtim.
Faktori imunologjik
Në kuadër të këtij faktori futet përgjigjja e organizmit të nënës ndaj njësisë feto-placentare, ndryshe mund ta themi reagimi i organizmit të nënës ndaj frytit dhe derivateve të tjera të shtatzënisë.
Këtu bëjnë pjesë ndër të tjera Anti-Phosolipid-Syndroma edhe përgjigjja imunitare e pjesëve të ndryshme të sistemit imunitar të nënës ndaj shtatzënisë.
Këta janë ndër faktorët më të shpeshtë që duhet hulumtuar nëse kemi të bëjmë me aborte të përsëritura spontane. Mund të trajtohen në rast se diagnostikohen saktë dhe me kohë.