Gjurmët e rëndësishme arkeologjike (prehistorike, ilire, romake, bizantine) që gjenden në Kosovë dëshmojnë lashtësinë e pranisë njerëzore në këtë territor.
Para pushtimit romak, dardanët, një popullsi e lidhur ndoshta me ilirët, banonin në rajonet që i përgjigjen Kosovës së sotme
Ndryshe nga sllavët që mbërritën në rajon në shekujt VI dhe VII të erës sonë, shqiptarët janë populli i vetëm autokton i Ballkanit, pasi ata janë pasardhës të ilirëve – një fis i lashtë që ka avantazhin e të qenit pak i njohur – i cili lejon të gjitha projeksionet e identitetit dhe të gjitha përvetësimet, shkruan gazeta zvicerane në shqip Le Canton27.ch duke ju referuar enckloprdise së njohur botërore Larousse.
Shqiptarët e konsiderojnë edhe Lidhjen e Prizrenit (1878-1881) – e krijuar për t’i rezistuar kalimit në Mal të Zi të territoreve të populluara nga shqiptarët pas Kongresit të Berlinit më 1878 – si pikënisjen e lëvizjes së tyre për afirmim kombëtar nën “Perandorinë Osmane”.
Në vitin 1690, serbët, gjatë « Migrimit të Madh », u larguan masivisht nga Kosova për t’i shpëtuar reprezaljeve osmane pas disfatës serbo-austriake në Kaçanik në janar 1690. Ata u drejtuan për në tokat që mbetën nën kontrollin austriak dhe u vendosën në « kufijtë e tyre ushtarakë » ( vojne Krajine), një rajon i Kroacisë që tani quhet Krajina. Kjo ngjarje kontribuon në uljen drastike të pranisë serbe në Kosovë.
Shqiptarët denoncojnë “kolonizimin serb”, kur serbët evokojnë një “pushtim” shqiptar i cili do ta kishte zhytur Kosovën në shekujt 17 dhe 18, duke përmbysur ekuilibrin demografik. Megjithatë, vetëm një fakt duket i padiskutueshëm: prania në këtë territor të këtyre dy popujve për më shumë se një mijë vjet. Gjithashtu mund të vlerësohet se serbët dhe shqiptarët ende peshonin pak a shumë në mënyrë të barabartë në shekujt e tetëmbëdhjetë dhe nëntëmbëdhjetë. Gjithashtu duhet theksuar se identitetet kombëtare nuk ishin ende të përcaktuara qartë në atë kohë.
Kështu Vandalët, Alanët dhe Lombardët plaçkitën të gjitha fshatrat e popujve gjermanikë, kështu që ata lanë fushën e hapur për sllavët që pushtuan një pjesë të madhe të vendeve ilire dhe të romanizuar trake në Ballkan.
Sipas historianëve, djepi i origjinës së sllavëve do të ishte në territorin e Polonisë së sotme. Megjithatë, jugu i Polonisë ishte më herët se kudo në Evropë nën ndikimin e mbretërisë së Hunëve, të udhëhequr nga Attila (395-453). Me shpërbërjen e Perandorisë Romake, rajoni i Serbisë së sotme sundohej nga Bizantinët, Hunët, Ostrogotët, Gepidët, Lombardët dhe Avarët. Gepidët formuan mbretërinë e tyre në pjesën veriore të territorit të Serbisë së sotme, qendra e së cilës ishte Sirmium (Sremska Mitrovica në Vojvodinë).
Së bashku me avarët, në rajonin e Serbisë së sotme emigruan edhe sllavët, duke sjellë gjuhën në këtë rajon, nga e cila do të zhvillohej serbishtja me kalimin e kohës. Me kalimin e kohës, sllavët i përzienin gjenet e tyre me pasardhësit e romanizuar të pushtuesve të mëparshëm të Ballkanit, nga të cilët do të dilte kombi modern serb.
Nga shekulli i IX dolën në ekzistencë disa shtete të vogla sllave (Rashka, Duklja, Zeta etj.). Në pak shekuj, popujt sllavë arritën të imponohen. Shumica e ish pushtuesve të Ballkanit të latinizuar apo të gjermanizuar u asimiluan me sllavët dhe ndryshuan gjuhën e tyre.
Në tekstet shkollore të nxënësve shqiptarë në Luginën e Preshevës, ku flitet mbi historinë dhe origjinën e shqiptarëve në Ballkan, shpjegohet qartë se janë të lashtë dhe autokton. Ndërsa për serbë thuhet se janë ardhacak. Hartuesi i këtij teksti shkollor nuk është ndonjë historian shqiptar, por një historian serb (Rade Mihaljcic) dhe libri është shtypur nga Instituti për tekstet në Beograd, ka zbuluar gazetari investigativ i gazetës zvicerane ne shqip Le Canton27.-ch
Në këtë tekstin shkollor të historisë për klasat e gjashta shkruan: “Shqiptarët janë popull i lashtë dhe autokton në Ballkan, kurse serbët janë të ardhur nga lindja…”.
Ky konstatim në librin e historisë serbe për klasat e gjashta ka ngjallur reagime dhe polemika të ashpra, duke nxitur reagime të historianëve dhe mediave serbe, të cilët librin e autorit serb Mihaljcic e kanë konsideruar “skandaloz”: (“Skandalozno: Srpski udzbenik iz istorije: Albanci su starosedeoci a Srbi dosljaci na Balkan!”). /
