INTERPRETIMI FETAR NË BASHKËPUNIM ME NGJYRAT NACIONALISTE SHPIKU KOMBET E REJA
Beteja e Prevezës (Nicopolisit) 1798. Si “laheshin hesapet” e fuqive të mëdha me gjak shqiptarësh. Preveza, si zotërimet e tjera të Republikës Veneciane në Shqipëri dhe Greqi, u shpërbë dhe Napoleon Bonaparti synoi ta pushtonte. 280 ushtarë francezë u dërguan në Prevezë nën komandën e gjeneralit La Salchette.
Populli shqiptar i Prevezës mirëpriti trupat franceze. Megjithatë, Bonaparti e përqendroi vëmendjen e tij në një drejtim tjetër, duke nisur fushatën franceze në Egjipt dhe Siri, duke e vendosur Francën në luf.të me Perandorinë Osmane dhe duke mos menduar pak për fatin e garnizonit të vogël të Prevezës, të ekspozuar në skaj të territorit osman.
Në tetor 1798, guvernatori lokal osman Ali Pashë Tepelena, me ambicie të mëdha për t’u bërë sundimtar gjysmë i pavarur, dhe në aleancë të dokumentuar me anglezët armiqtë e francezëve, sulmoi Prevezën me një forcë dërrmuese.
Më 12 tetor 1798, 7000 trupat shqiptare të Ali Pashës pushtuan plotësisht 280 trupave francezë dhe aleatët e tyre vendas, 100 roje prevezane dhe 60 luf..tëtarë suliot (mercenarë) nën kapiten Kristaq Kallogjeri (vjehrri i Marko Boçarit).
Vendosja e një garnizoni të vogël francez në qytetin e dikurshëm të Prevezës, të sunduar nga venecianë, në skaj të territorit osman, doli i paqëndrueshëm dhe pati rezultate katastrofike për ushtarët francezë dhe banorët e qytetit.
Gjatë dy ditëve në vijim, 13–14 tetor 1798, një mas-akër e madhe e trupave franceze dhe popullsisë vendase që mbronte qytetin u zhvillua në Prevezë dhe Port Salaora, në Gjirin Ambrak,
duke filluar përpara se Ali Pasha të hynte në Prevezë më 13 tetor, por duke vazhduar edhe në praninë e tij. Më 14 tetor, Ali Pasha u bëri thirrje qytetarëve të Prevezës që ishin arratisur në malet e Akarnanit të ktheheshin në qytet dhe deklaroi se nuk do të ishin në rrezik. Megjithatë, pas kthimit të tyre, 170 prej tyre u ekz.ekutuan me shpatë në Portin e Salaora.
Preveza nga viti 1798 deri në vitin 1820 ishte nën sundimin e gjysëm të pavarur Ali Pashë Tepelenës.
Kështu “laheshin hesapet” e fuqive të mëdha me gj_ak shqiptar. Dhe për t’i vën kapak padrejtësive shteruese, shteti i ri Grek, formuar• më 1830-ën, i dha ngjyra nacionaliste interpretimit të kësaj ngjarje, duke i quajtur turq shqiptarët në shërbim të Ali Pashait dhe grek shqiptarët në shërbim të bamirësve të tyre ndërkombëtar, Francës.
Linku dixhital & PDF:
KLIKO KETU PER LINKUN
MARRË NGA Teuta Ilire Reka
