Nëse në planetin tonë ekziston një gjitar me reputacion të keq, atëherë gjithsesi është hiena
Kjo kafshë e egër gjitare, mishngrënëse e grabitqare (që e kapin prenë me dhëmbë e jo me kthetra), me trup sa të ujkut, me qimet ngjyrë hiri a të kuqërreme, rron në vendet e shkreta të Azisë e të Afrikës.
E etiketuar me shumë emra nënçmues si frikacake apo kafsha më e shëmtuar, e vërteta është se hienat janë në fakt jashtëzakonisht të suksesshme dhe zotërojnë disa cilësi për të cilat shumica nuk kanë dëgjuar, transmeton Telegrafi.
1. Gjuetare të shkathëta
Një nga akuzat e rreme më të zakonshme, kur bëhet fjalë për këto kafshë, është se ato kërmangrënëse dhe se u pëlqen të vjedhin ushqim nga luanët.
Në fakt, këto studime kanë treguar që ato vetë vrasim midis 66 deri 90 për qind të gjahut të tyre. Por janë edhe gjuetare të gjithanshme dhe të suksesshme, të cilat mund të ndjekin gjahun e tyre një kohë të gjatë – domethënë derisa sa ta lodhin, madje me shpejtësi prej 60 kilometrash në orë.
2. Nëna të shkëlqyeshme
Kur bëhet fjalë për nënat më të mira në botën e natyrës, hienat nuk mund të anashkalohen. Ato shpenzojnë më shumë energji për rritjen e të vegjëlve të tyre sesa mishngrënësit e tjerë tokësorë.
Hiena femër mund të lindë 1 deri në 3 të vegjël, të cilët lindin me sy të hapur, dhëmbë dhe muskuj të gatshëm për të lëvizur. Në muajt e ardhshëm, ajo do të prodhojë qumësht të pasur me proteina dhe yndyra dhe do të kujdeset në mënyrë të pavarur për të vegjlit e saj.
3. Janë shumë inteligjente
Hienat zakonisht janë konsideruar si budallaqe dhe monotone, për shkak të moskuptimit të natyrës së tyre. Mirëpo, ato tregojnë shenja të larta inteligjence e cila mund të krahasohet me inteligjencën e një numri të madh të kafshëve të egra në Afrikë…
4. Kanë gjenitale të ndërlikuara dhe të pazakonta
Hienat femra kanë pseudopenis – i cili sugjeron që nuk bëhet fjalë për hermafrodizëm, por për një tipar të llojit të vet. Kur disa ndër to do të jenë më agresive dhe më dominuese se meshkujt, kanë evoluar nga ato përmasa sa që kanë zhvilluar gjenitale të cilat ngjajnë me ato që i kanë hienat meshkuj. Besohet se kjo ndodh në mënyrë që femrat të vendosin nëse do të çiftëzohen apo jo dhe me kë.
5. Jetojnë gjatë
Ndryshe nga të afërmit e tyre më të afërt, ata mund të jetojnë deri në ditëlindjen e tyre të 20-të në natyrë, duke i bërë një nga mishngrënësit më jetëgjatë tokësorë.
6. Zona e shpërndarjes
Zona e shpërndarjes së hienave varet nga speciet. Kështu, për shembull, Hiena me vija mund të gjendet nga Lindja e Mesme në Azinë Jugore dhe në disa pjesë të Afrikës. Ndërsa tre të tjerat – kafe dhe me njolla, si dhe të ashtuquajturat ujku tokësor – i cili ushqehet me insekte – mund të gjendet vetëm në kontinentin afrikan. Hienat zakonisht banojnë në habitate të rrafshnalta dhe savane, ndërsa kërkojnë strehim në shpella dhe strofulla të braktisura.
7. Matriarkati dominon
Këto kafshë jetojnë në tufa që mund të numërojnë deri në 130 individë, shumica e të cilëve janë shumë socialë dhe kureshtarë nga natyra. Megjithatë, ndryshe nga luanët, hienat rrallë shihen së bashku dhe në vend të kësaj shpesh kalojnë kohë vetëm ose në grupe të vogla, me të gjithë grupin që mblidhet herë pas here. Këto klane përbëhen nga femra kryesisht të lidhura që janë më dominueset, këlyshët e tyre që renditen drejtpërdrejt me nënën e tyre dhe meshkuj që kanë migruar nga klane të tjera kur arrijnë pjekurinë seksuale.
Reklama
8. Repertoari vokal
Hienat kanë një repertor vokal që është krejt i ndryshëm nga çdo gjë e regjistruar për mishngrënësit tokësorë, sepse ato kanë një hierarki të komplikuar shoqërore. Ato njihen më së shumti për të qeshurën ose qeshjen e tyre, që në fakt është një reflektim i ankthit dhe i pasigurisë. Përveç kësaj, hienat lëshojnë tinguj të ndryshëm rapsoni ndërsa enden gjatë natës, në mënyrë që të njohin njëri-tjetrin në distancë. Por edhe të paktën 10 vokalizime të tjera me të cilat komunikojnë me anëtarët e tjerë të grupit të tyre.
/Telegrafi/
