Atë e njohin të gjithë, studiuesin dhe zbuluesin e 40 bimëve të rralla. Por, suksesi i tij më i madh janë gjetja dhe identifikimi i dy bimëve më të veçanta në botë dhe që rriten vetëm në shqipëri. Brezat e studiuesve e njohin shumë vite më parë, kur ai udhëtonte me javë nëpër rrethina të ndryshme të Shqipërisë dhe sillte frutet e punës, që janë bimët e rralla. Ndërsa ne e gjejmë, po në shtëpinë e tij të dytë, pranë fakuletit, ku sapo ka përfunduar disa orë mësimi. Prof. Dr. Alfred Mullajin e takojmë për të na rrëfyer historinë e tij dhe lidhjen e përshpirtshme që ka ai me bimët. Gjithë karrierën 36-vjeçare ia ka kushtuar bimësisë dhe zbulimit të atyre bimëve që sot janë në arkivat e pasura të fakultetit. Mjaft studime për florën e shqipërisë mbajnë autorësinë e tij dhe që sot studiohen edhe në auditor.
Lidhja me natyrën
Lidhja me natyrën për të është e fortë dhe ka nisur që në vitet e para kur ai përfundoi studimet për Kimi-Biologji dhe punoi në shkollën e mesme të Gramshit si mësues, deri në vitet 1976-1983. Më pas, ai zhvendoset në Tiranë si Punonjës Shkencor në Institutin e Kërkimeve Biologjike deri në vitin 2007, si dhe pedagog (deri më sot) pranë Fakultetit të Shkencave të Natyrës. Nga biseda me të mësojmë se 40 bimë që sot janë pjesë e studimeve dhe e ruajtjes së bimëve në këtë fakultet mbajnë autorësinë e tij. Në vendin tonë ekzistojnë 3509 bimë të njohura në popullatë, por dhe të panjohura. Madje një pjesë e tyre shërbejnë si mjekime popullore apo bimë dekorative. Kur e pyesim z. Alfred Mullajin për bimët dekorative që gjenden në gjendje të egër dhe përdoren edhe në shtëpi, ai na përgjigjet se: “Ka bimë të tilla që gjenden në gjendje të egër dhe mbahen edhe në shtëpi. I tillë është Zambaku i Detit, i cili mbahet në ambientet familjare dhe njëkohësisht përdoret si bimë dekorative nëpër lokale”.
Ekspeditat
Për këdo që nuk e kupton, mund ta shpjegojmë se z. Mullaj ka udhëtuar me vite nëpër shtigje të ashpra të vendit, për të mbledhur bimë, të cilët puna dhe pasioni për florën e pasur shqiptare, kanë bërë që ai t’u kushtojë gjithë karrierën e tij. “Kam shkuar me ekspedita për vite e vite me radhë. Më është dashur që të shkëputesha nga familja rreth 80 apo 90 ditë në vit, aq sa kohë zgjasin ekspeditat. Shpeshherë edhe pa dëshirën e familjarëve. Por pasioni i veçantë për bimët, më ka bërë që të shkel në terrene të ashpra dhe të buta të vendit, por me një bimësi të pasur”,- shprehet Alfred Mullaj. Ai është bashkëshort dhe baba i dy fëmijëve, që kanë zgjedhur profesione krejt të kundërta nga profesioni i tij. Djali i tij Genti ka përfunduar studimet për administrim biznesi dhe punon në bankë në SHBA, ndërsa Anisa punon si juriste.
Kërkimet
Gjithë jeta i ka shkuar me kërkimet mbi bimësinë dhe krahasimin me bimët që rriten në terrene dhe klimë të vendeve të tjera të globit. Emri i tij, tashmë është një pasuri për historinë e fakultetit, pasi në dosje flenë të paprekura bimët e thata dhe të renditura, sipas një radhe që vetëm profesor Alfredi e kupton. Ai na tregon se zona më e pasur me bimësi është zona e Alpeve të Shqipërisë dhe të gjitha terrenet malore të vendit. Por nuk përjashtohet dhe zona bregdetare. Profesor Alfredi (ashtu siç e thërrasin studentët) na shpjegon se Shqipëria renditet ndër zonat më të pasura në Europë me bimësi, ndërkohë që vendin e parë e mban turqia.
Dy bimët e rralla
Në Shqipëri ekzistojnë dy bimë të rralla që nuk gjenden në asnjë vend të botës. Botanistët i ruajnë me krenari këto specie të rralla që askush në botë nuk i ka. Bëhet fjalë për dy lloje bimësh të specifikuara me emrat: Gymnospermium altaicum (Pallas) Spach subsp. Scipetarum, Leucojum ionicum. Këto specie janë të rralla për shkencën dhe botanikën tonë. Gjithashtu edhe për studimet që bëhen në Fakultetin e Shkencave të Natyrës. Për profesor Alfredin, këto gjetje janë një arritje në karrierën e tij dhe një justifikim i gjithë punës së bërë në terren për vite me radhë. Bima e parë është gjetur në zonën e Elbasanit, ndërsa Leucojum ionicum ose ndryshe Bilbilbardhë e Vlorës, është gjetur në zonën e Vlorës. Emrat e bimëve janë në gjuhën latine dhe njëra e ka edhe në shqip emrin e saj. Por edhe Gymnospermium altaicum (Pallas) Spach subsp. Scipetarum, që jo kushdo e kupton se çfarë domethënie ka, fjala e fundit “Scipetarium” tingëllon më shqip se kurrë. Çka do të thotë se ka në përbërjen e saj fjalën “shqiptar”. Edhe pse këto bimë kanë disa vite që janë pjesë e arkivës së pasurtë florës, me krahasimet e fundit nuk janë gjendur simotrat e tyre në botë.