Nuk është sekret që koha e tepërt para ekranit mund të ketë një ndikim negativ në zhvillimin e trurit të fëmijëve.
Por ekspertët suedezë të shëndetësisë tani shkojnë një hap më tej dhe rekomandojnë që fëmijët e vegjël të mos përdorin fare pajisjet dixhitale dhe televizorin.
Pse? Për shkak të rreziqeve që lidhen me gjumin e dobët, problemet e shëndetit mendor dhe pasoja të tjera negative.
Rekomandime për më të rinjtë: Pa ekrane fare
Agjencia suedeze e shëndetit publik ka lëshuar një rekomandim që fëmijët nën dy vjeç të mos përdorin fare celularë dhe pajisje të tjera dixhitale. Masa strikte rrjedh nga shqetësimet në rritje për efektet afatgjata që teknologjia mund të ketë tek fëmijët e vegjël.
Për fëmijët e moshës dy deri në pesë vjeç, rekomandohet kufizimi i kohës para ekranit në maksimum një orë në ditë, ndërsa fëmijëve të moshës gjashtë deri në 12 vjeç rekomandohet të kalojnë jo më shumë se një ose dy orë në ditë para pajisjeve.
Adoleshentët: Kufizoni kohën para ekranit dhe shikoni gjumin tuaj
Për adoleshentët, rekomandimi është i qartë – jo më shumë se tre orë në ditë para ekraneve. Por është po aq e rëndësishme kur përdorni pajisje dixhitale. Ekspertët shëndetësorë rekomandojnë që adoleshentët të mos përdorin celularë para gjumit dhe t’i mbajnë pajisjet jashtë dhomës së gjumit gjatë natës.
“Për një kohë të gjatë ne kemi lejuar telefonat inteligjentë dhe ekranet e tjerë të hyjnë në çdo aspekt të jetës së fëmijëve tanë,” thotë Jakob Forsmead, Ministri i Shëndetit Publik.
Statistikat tronditëse
Sipas të dhënave, adoleshentët në Suedi nga mosha 13 deri në 16 vjeç kalojnë mesatarisht gjashtë orë e gjysmë në ditë para celularëve të tyre. Akoma më alarmante janë statistikat nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ku të rinjtë e së njëjtës moshë kalojnë në pajisjet e tyre 8 orë e 39 minuta të pabesueshme në ditë.
Forsmead thekson se kaq shumë kohë para ekranit lë pak hapësirë për aktivitet fizik, mbledhje familjare dhe, më e rëndësishmja, gjumë. Sipas tij, Suedia po përballet me një “krizë gjumi” në të cilën më shumë se gjysma e adoleshentëve nuk flenë mjaftueshëm sepse kalojnë shumë kohë në rrjetet sociale.
Si ndikojnë pajisjet dixhitale në shëndetin mendor?
Studime të shumta kanë treguar se përdorimi i tepërt i pajisjeve dixhitale mund të ndikojë negativisht në shëndetin e fëmijëve dhe të rinjve.
Pasojat përfshijnë depresionin, problemet me gjumin dhe pakënaqësinë me trupin dhe pamjen e dikujt.
Hulumtimi nga Universiteti Drexel në Filadelfia zbulon se foshnjat dhe të vegjlit që kalojnë shumë kohë para ekraneve mund të shfaqin sjellje shqisore atipike të lidhura me çrregullime neurozhvillimore si autizmi dhe ADHD.
Varësia ndaj ekraneve dhe zhvillimi emocional i fëmijëve
Një nga problemet kryesore te fëmijët e vegjël është tendenca për trishtim, e cila lidhet me përdorimin e tepruar të teknologjisë. Fëmijët që mbështeten shumë në pajisjet dixhitale shpesh nuk zhvillojnë aftësitë e nevojshme për të rregulluar emocionet e tyre, sepse ata nuk ndërveprojnë mjaftueshëm me prindërit ose bashkëmoshatarët e tyre.
Për fat të keq, prindërit shpesh kërkojnë celularë dhe tableta për të qetësuar fëmijët e tyre gjatë zemërimit, duke e përkeqësuar padashur situatën. Zgjidhje të tilla mund të ofrojnë lehtësim të menjëhershëm, por në planin afatgjatë dëmtojnë zhvillimin emocional të fëmijës.
Është koha për ndryshime
Këto rekomandime të ekspertëve suedezë janë një kujtesë e fortë për prindërit në mbarë botën – koha para ekranit duhet të jetë e kufizuar dhe fëmijët duhet të inkurajohen të përfshihen në aktivitete të tjera që inkurajojnë zhvillimin e tyre fizik dhe mendor. Ekranet mund të jenë të dobishëm, por vetëm nëse përdoren me masë dhe me kufij të qartë.
