Shkëmbinjtë hapësinorë që ranë në Tokë gjatë shekullit të kaluar përmbajnë pesë bazat që ruajnë informacionin në ADN dhe ARN, raportojnë shkencëtarët në Nature Communications.
Këto “nukleobaza” – adenina, guanina, citozina, timina dhe uracil, kombinohen me sheqerna dhe fosfate për të krijuar kodin gjenetik të gjithë jetës në Tokë. Nuk dihet ende nëse këta përbërës bazë për jetën erdhën fillimisht nga hapësira apo u formuan. Por zbulimi shton provat që sugjerojnë se pararendësit e jetës erdhën fillimisht nga hapësira, thonë studiuesit.
Shkencëtarët kanë zbuluar copa adenine, guanine dhe komponime të tjera organike në meteoritë që nga vitet 1960. Studiuesit kanë parë gjithashtu shenja të uracilit, por citozina dhe timina mbetën të pakapshme deri më tani.
“Ne kemi përfunduar grupin e të gjitha bazave të gjetura në ADN dhe ARN dhe jetën në Tokë, dhe ato janë të pranishme në meteorite”, thotë astrokimisti, Daniel Glavin i Qendrës së Fluturimeve Hapësinore të NASA-s Goddard në Greenbelt, Md.
Disa vjet më parë, gjeokimisti Yasuhiro Oba i Universitetit Hokkaido në Sapporo, Japoni dhe kolegët dolën me një teknikë për të nxjerrë dhe ndarë me butësi përbërës të ndryshëm kimikë në pluhurin e meteorit të lëngshëm dhe më pas t’i analizojnë ato.
“Metoda jonë e zbulimit ka një ndjeshmëri më të madhe se ajo e aplikuar në studimet e mëparshme”, thotë Oba. Tre vjet më parë, studiuesit përdorën të njëjtën teknikë për të zbuluar ribozën, një sheqer i nevojshëm për jetën, në tre meteoritë.
Në studimin e ri, Oba dhe kolegët kombinuan forcat me astrokimistët në NASA për të analizuar një nga ato tre mostrat e meteoritëve dhe tre ato shtesë, duke kërkuar për një lloj tjetër përbërësi thelbësor për jetën – nukleobazat.
Studiuesit mendojnë se teknika e tyre më e butë e nxjerrjes, e cila përdor ujë të ftohtë në vend të acidit të zakonshëm, i mban përbërësit të paprekur. “Ne po zbulojmë se kjo qasje e nxjerrjes është shumë e përshtatshme për këto nukleobaza të brishta”, thotë Glavin. “Është më shumë si një pije e ftohtë, në vend që të bëni çaj të nxehtë”.
Me këtë teknikë, Glavin, Oba dhe kolegët e tyre matën bollëkun e bazave dhe përbërjeve të tjera që lidhen me jetën në katër mostra nga meteoritët që ranë dekada më parë në Australi, Kentaki dhe Kolumbinë Britanike. Në të katër, ekipi zbuloi dhe mati adeninë, guaninë, citozinë, uracil, timinë, disa komponime që lidhen me ato baza dhe disa aminoacide.
Duke përdorur të njëjtën teknikë, ekipi mati gjithashtu bollëkun kimike brenda dheut të mbledhur nga vendi i Australisë dhe më pas krahasoi vlerat e matura të meteorit me atë të tokës. Për disa përbërës të zbuluar, vlerat e meteoritit ishin më të mëdha se toka përreth, gjë që sugjeron se komponimet erdhën në Tokë në këta shkëmbinj.
Por për komponimet e tjera të zbuluara, duke përfshirë citozinën dhe uracilin, bollëku i tokës është 20 herë më i lartë se tek meteoritët. Kjo mund të tregojë për ndotje tokësore, thotë kozmokimisti Michael Callahan nga Universiteti Shtetëror Boise në Idaho.
“Unë mendoj se kërkuesit i identifikuan pozitivisht këto komponime”, thotë Callahan. Por “ata nuk paraqitën të dhëna të mjaftueshme bindëse për të më bindur se ata janë vërtet jashtëtokësorë”. Callahan ka punuar më parë në NASA dhe ka bashkëpunuar me Glavin dhe të tjerë për të matur materialet organike në meteorite, transmeton Klankosova.tv.
