Lëvozhgat e bananeve të pastruara me një llambë të fuqishme mund të kthehen menjëherë në energji të rinovueshme, kanë zbuluar shkencëtarët. Kjo metodë e re e nxjerrjes së hidrogjenit – gjithashtu e mundur me kallinjtë e misrit, kokrrat e kafesë dhe lëvozhgat e kokosit – mund të jetë një mënyrë e rëndësishme për të rritur furnizimet e gazit nga biomasa.
Kjo risi vjen ndërsa Europa rrit ekonominë e saj të hidrogjenit në rrugën drejt neutralitetit të karbonit deri në vitin 2050. Sipas politikës së hidrogjenit të BE-së, hidrogjeni ‘i rinovueshëm’ mund të bëhet nga biomasa (lënda bimore dhe shtazore) me kusht që të përmbushen disa kritere të qëndrueshmërisë. Një shqetësim i madh me biomasën është se ajo në fakt mund të çlirojë më shumë CO2, për shembull aty ku pyjet janë prerë, në stacionet e karburantit.
Por ekipi i shkencëtarëve me bazë në Zvicër shpjegon se të gjitha produktet nga teknika e tyre foto-termale (bazuar në dritë dhe nxehtësi) mund të kapen, duke e bërë atë ekonomik dhe të sigurt për klimën. Aktualisht ekzistojnë dy rrugë kryesore të konvertimit kimik të biomasës duke përdorur nxehtësinë: gazifikimi dhe piroliza. Gazifikimi shpërthen materialin organik në temperaturat 1000 C, duke e shndërruar atë në singa – një përzierje e hidrogjenit, metanit, monoksidit të karbonit, dioksidit të karbonit – i cili përdoret si biokarburant. Një mbetje e ngurtë karboni, e njohur si ‘biochar’ ose qymyr druri, mbetet pas.
Piroliza e zbërthen biomasën në temperatura më të ulëta 400-800 C, në enë pa oksigjen. Por kjo kërkon reaktorë shumë specifikë që mund të përballojnë temperaturat dhe presionet e larta, shpjegojnë shkencëtarët në Chemical Science. Një metodë më e thjeshtë është tani në dispozicion në formën e foto-prilozës duke përdorur një llambë ksenon – e cila lëshon një dritë të bardhë të ndritshme, si ajo që shihet dikur në studiot e fotografëve. Një shkrepje e fuqishme elektrik dore mund të shkaktojë konvertimin e biomasës në vetëm disa milisekonda.
Së pari, lëvozhgat e bananes duhet të thahen në rreth 100 C për 24 orë, më pas të grihen dhe të siten në një pluhur të imët përpara se të vendosen në një reaktor inoks. Kjo ndarje e biomasës natyrore në gaz dhe qymyr druri ofrohet si një zgjidhje “e zgjuar, e shpejtë dhe miqësore me mjedisin” për prodhimin e hidrogjenit. Qymyri është gjithashtu i vlefshëm pasi mund të shtohet në tokë për të përmirësuar shëndetin e bimëve, ose të ruhet si një strategji e kapjes së karbonit.
Më pas, shkencëtarët shpresojnë se metoda e tyre mund të zgjerohet dhe të aplikohet në mbetjet industriale si gomat. Madje mund të hapë rrugën për fotopirolizën diellore – duke shfrytëzuar energjinë e diellit për të qenë edhe më e qëndrueshme.
