Gordon Brown
Pavarësisht paralajmërimeve të përsëritura të drejtuesve të shëndetësisë, dështimi ynë për të injektuar vaksina në krahët e njerëzve në botën në zhvillim tani po na ndjek. Ne ishim të paralajmëruar – dhe megjithatë ja ku jemi.
Në mungesë të vaksinimit masiv, Covid jo vetëm që po përhapet i pafrenuar në mesin e njerëzve të pambrojtur, por po ndryshon, me variante të reja që dalin nga vendet më të varfra dhe tani kërcënojnë të shpërndahen edhe te njerëzit plotësisht të vaksinuar në vendet më të pasura të botës.
Të enjten, Departamenti i Shëndetësisë i Mbretërisë së Bashkuar, i cili ka ndaluar udhëtimet me Afrikën Jugore, paralajmëroi se varianti B.1.1.529 i pagëzuar si “Omicron” ishte më “kompleksi” dhe “shqetësuesi” i parë deri më tani. E megjithatë, me 9.1 miliardë vaksina të prodhuara tashmë dhe 12 miliardë që pritet të prodhohen deri në fund të vitit – mjaftueshëm për të vaksinuar të gjithë botën – kjo ishte “gara e armatimeve” që ne mund ta kishim fituar. Asnjë vend nuk duhet të përballet me pasigurinë e një vale të re Covid.
Të hënën, Asambleja Botërore e Shëndetësisë, organi vendimmarrës i Organizatës Botërore të Shëndetësisë, do të mblidhet në një seancë të veçantë.
Në Zimbabve, vetëm 25% kanë marrë vaksinën e parë dhe vetëm 19% e popullsisë janë plotësisht të vaksinuar. Në Lesoto dhe Eswatini,janë vaksinuar respektivisht vetëm 27% dhe 22%, me një dozë. Në Namibi shifra është edhe më e ulët: 14% të vaksinuar me vetëm një dozë dhe 12% të vaksinuar plotësisht.
Ndërsa Afrika e Jugut ka arritur norma vaksinimi prej 27%, zonat e saj rurale numri është akoma më i ulët, dhe i gjithë kontinenti është me të drejtë i zemëruar sepse përpjekjet e tyre për të vaksinuar janë penguar për muaj të tërë nga neo-kolonializmi i Bashkimit Evropian. Edhe pse hendeku midis bollekut të vaksinave në Evropë dhe atyre që nuk kanë vaksina të Afrikës u rrit, BE këmbënguli që miliona vaksina Johnson & Johnson të prodhuara nga Afrika e Jugut dhe t’i dërgonte nga Afrika në Evropë.
Në qershor, Boris Johnson premtoi se ai dhe vendet e G7 do të përdorin vaksinat e tyre të tepërta për të imunizuar të gjithë botën. Në shtator, në një samit të kryesuar nga Presidenti Biden, u caktua një objektiv që deri në dhjetor të vaksinohet 40% e popullsisë për 92 vendet më të varfra. Dy muaj e gjysmë më vonë, ka pak mundësi që ky objektiv të arrihet në të paktën 82 prej tyre. Deri të enjten, SHBA, e cila është përgjegjëse për gjysmën e vaksinave të dhuruara, ka dorëzuar vetëm 25% të vaksinave që kishte premtuar.
Aritmetika e dështimit në pjesën tjetër të botës është edhe më e turpshme, shkruan Gazeta SHQIP. Sipas Airfinity, Bashkimi Evropian ka dorëzuar vetëm 19% të dozave të premtuara, Mbretëria e Bashkuar vetëm 11% dhe Kanadaja vetëm 5%.
Rezultati është se edhe tani vetëm 3% e njerëzve në vendet me të ardhura të ulëta janë plotësisht të vaksinuar, ndërsa shifra e kalon 60% si në vendet me të ardhura të larta ashtu edhe në vendet me të ardhura të mesme të larta.
Kjo pabarazi e vaksinave është arsyeja kryesore pse OBSH parashikon 200 milionë raste të tjera me codid.
Ajo që është më e hidhur është se ky dështim i politikës nuk është për shkak se na mungojnë vaksinat ose kontratat e prodhimit për t’i siguruar ato. Problemi nuk është tani në prodhim (2 miliardë doza vaksine po prodhohen çdo muaj), por në padrejtësinë e shpërndarjes. Mbytja e ushtruar nga vendet më të pasura të G20 është e tillë saqë ata kanë monopolizuar 89% të vaksinave, dhe madje edhe tani, 71% e dërgesave të ardhshme janë planifikuar për to. Si rezultat, agjencia globale e shpërndarjes së vaksinave, Covax, ka qenë në gjendje të sigurojë vetëm dy të tretat e 2 miliardë vaksinave të premtuara për vendet më të varfra.
Që nga sot, 500 milionë vaksina të papërdorura janë në dispozicion në të gjithë G7. Deri në dhjetor, shifra do të rritet në 600 milion, dhe deri në shkurt, do të jenë 850 milion vaksina, të cilat mund të dërgohen në vendet në nevojë më të madhe.
Ajo që po ndodh është e tmerrshme, vaksinat po shkatërrohen, ndërsa jetë njerëzish po humbasin nga mungesa e tyre.
Sipas Covax, rreth 100 milionë vaksina të vendeve perëndimore skadojnë dhjetor dhe mund të shkojnë dëm./ The Guardian
