Në aspektin njohës, flutura është insekt i rendit lepidoptera. Ajo është emërtim i përgjithshëm për disa lloje kandrash fluturuese, me katër krahë të mbuluar me luspa të imëta si pluhur, me ngjyra të ndryshme, me feçkë e brirthë për të thithur dhe për të ndier, disa prej të cilave dëmtojnë bimët.
Një flutur shumohet me vezë. Kur një flutur femër çiftezohet i lëshon vezët mbi një pemë dhe ngordh. Prej vezës del një qenie që quhet vemje. Fluturat e fillojnë jetën si larva (vemje të spërdredhura të cilat lindin nga vezët). Larvat hanë shumë gjethe dhe kur arrijnë madhësinë e duhur, ngjiten pas degëve. Ato formojnë guaska të forta të quajtura krizalida. Brenda krizalidës, larva shndërrohet në flutur. Kur flutura formohet plotësisht, ajo del nga krizalida.
Por ka disa veçori dhe karakteristika të këtyre sopecieve, të cilat njohja jonë nuk i percepton. Në vijim ju sjellim fakte interesante, që mbase nuk i keni ditur, për këto krijesa të brishta dhe të bukura njëkohësisht…
- Fluturat mund të shohin ngjyrën e kuqe, të gjelbër dhe të verdhë. Krahas këtyre ngjyrave, ato shohin dhe disa ngjyra ultraviolete, që janë të pakapshme për syrin e njeriut.
- Fluturat më të shpejta mund të fluturojnë 5.4 metra në sekondë, derisa molat (fluturat e natës) mund të fluturojnë deri në 11 metra në sekondë.
- Fluturat nuk mund të fluturojnë nëse temperatura e trupit te tyre bie nën 30 gradë Celsius.
- Fluturat janë vizatuar edhe në afreskat e egjiptianëve, para 3.500 vjetësh.
- Ekzistojnë rreth 24.000 lloje të fluturave, derisa molat janë edhe më të numërta – me rreth 140.000 lloje.
- Gonepteryx rhamni është një lloj i fluturës që jeton 9-10 muaj, që është jetëgjatësia më e madhe në botën e fluturave. Disa lloje tjera ndërkaq, jetojnë fare pak, disa javë, disa ditë, apo dhe vetëm disa orë.
- Disa lloje të fluturave nuk hanë fare, sepse nuk u janë zhvilluar goja e as organet e tretjes sa ishin larvë.
- Shumë flutura shijojnë këmbët e tyre për të parë nëse gjethet ku dëshirojnë t’i lëshojnë vezët janë ushqim i shijshëm për vemjet.
- Fluturat kanë katër krahë të tejdukshëm. Ngjyrat në krahë krijojnë luspa të vogla që ngjasojnë me pluhurin, ndërsa vetë krahët janë shumë të ndjeshëm dhe mund të thyhen fare lehtë.
- Disa lloje të fluturave, si fluturat Monarke, janë flutura shtegtare – gjatë dimrin shkojnë në vise të ngrohta. Migrimi i tyre është fantastik, ndërsa ato kalojnë me mijëra kilometra.
- Një fluturë e zakonshme peshon sa dy petale trëndafili.
- Disa lloje të fluturave, si ato monarke, krijojnë toksina që i largojnë grabitçarët prej tyre.
- Fluturat nuk mund të mbijetojnë vetëm me nektar. Ato pinë ujë në pellgje ku marrin mineralet e domosdoshme.
- Fluturat janë shkurtpamëse. Zakonisht nuk shohin më larg se 3 metra.
- Antarktiku është kontinenti i vetëm ku nuk janë gjetur fluturat.
- Pas bletëve, fluturat janë pjalmuesit e dytë më të mëdhenj në botë.
- Një prej treguesve më të mirë të një eko-sistemi të shëndetshëm dhe të barazbeshuar është prania e fluturave.
- Shkencëtarët që merren me studimin e fluturave quhen lepidopteristët.
- Ekzistojnë katër faza në ciklin jetësor të fluturës: veza, larva, pupa dhe flutura e rritur.
- Një flutur mund të lëshojë 100 deri në 4.000 vezë.
Bonus-fakt: Çdo vit, më 14 mars, shënohet dita: “Mësoni diçka për flutura!
Marrë nga NGJYRA.COM/
