Categories: HISTORI/ARKEOLOGJI

Si sot, më 1860 vdiq në Vjenë Karl Gega (Carlo Ghega; Carl Ritter von Ghega, lindur në Venedik më 1802)

Jahja Drancolli

Si sot, më 1860 vdiq në Vjenë Karl Gega (Carlo Ghega; Carl Ritter von Ghega, lindur në Venedik më 1802). Edhe sot në këtë qytet ruhet monumenti i varrit të tij. Nderkaq në vitin 2018, Karl Gega, do të shpallet nga Këshilli i Gjeodezëve Europianë (Council of European Geodetic Surveyors), për gjeodezin e vitit!

The Council of European Geodetic Surveyors, që nga viti 2012 ka shpallur për çdo vit nga një gjeodez emblematik europian, si më poshtë: Gerardus Mercator për vitin 2012; Galileo Galilei për vitin 2013; Friedrich Georg Wilhelm von Struve për vitin 2014, Euclid-i për vitin 2015; Rumer Josip Bošković për vitin 2016; Guillaume-Henri Dufour për vitin 2017, dhe Karl Gega (Carl Ritter von Ghega) për vitin 2018 (më 21 mars 2018, në Washington DC, SHBA).

Nga burimet e shumta të ruajtura veçanërisht në Itali, Austri, dhe gjithandej botës mund te zbulohet se si studiuesi botëror me origjinë shqiptare, i lindur në Venedik, dhe student i Universitetit të Padovës, ka luajtur një rol të rëndësishëm në gjeodezi dhe profesionin e survejimit deri në ditët e sotme. Ne mund të zbulojmë sfondin e tij dhe detajet e rrugës së tij profesionale, arsimimin dhe kontributet më të rëndësishme në fushat e gjeodezisë dhe inxhinierisë në përgjithësi. Kontributi tij më domethënëse është ndërtimi i hekurudhës malore Semmering (Austri, në vitet 1848-1854), e cila në vitin 1998 do të regjistrohet në Listën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s. Krahas këtij projekti, i cili la mbresa të mëdha në profesionin e inxhinierit, Karl Gega gjithashtu është shquar për ndërtimin e Viaduktit Borovnica në Slloveni, si dhe për realizues të dhjetëra e dhjetëra projekteve gjatë viteve 1820-1853!

Burimet: Archivio Antico dell`Università di Padova, Facoltà filosofico-matematica, b. 27, n. 84; Biblioteca Nazionale Marciana, Venezia: Mss. it., IV, 508-509 (5082-5083); Friedrich Wallisch (1931), Neuland Albanien, Franckh’sche Verlagshandlung; Piero Del Negro (2000), Ghega Carlo, Dizionario Biografico degli Italiani, v. 53; Robert Elsie (2012), A Biographical Dictionary of Albanian History. I. B. Tauris, etc. /Trungu & InforCulture.info

InForCulture

Recent Posts

Nga mëngjesi deri në darkë, sa gota me ujë duhet të pini

  Legjendat urbane na kanë shoqëruar gjithë jetën, sidomos kur bëhet fjalë për shëndetin. Më…

14 hours ago

Çfarë është “Flamuri i hakmarrjes”

  Një element tipik i doktrinës shiite, që ajo e ka të përbashkët me krishterimin,…

15 hours ago

Cila është fjala më e kërkuar në Google për vitin 2025 deri më tani?

  Në një botë gjithnjë e më të lidhur me teknologjinë, Google mbetet një nga…

21 hours ago

Kjo është temperatura ideale për kondicionerin gjatë ditëve të nxehta të verës

  Me rritjen e temperaturave dhe ardhjen e ditëve më të nxehta të verës, shumë…

22 hours ago

Pse në këtë vend njerëzit po i lyejnë shtëpitë me të zezë, do habiteni (FOTO)

  Të lodhur nga numri në rritje i turistëve dhe influencerëve që çdo ditë vërshojnë…

22 hours ago

Kur duhet të shqetësohemi për frenat?

  Një ndër zhurmat më të zakonshme që shqetësojnë shoferët është ndryshku apo zhurma metalike…

22 hours ago