Gdhendjet në dru të shekullit të 16-të, këto vepra të mahnitshme arti të zejtarisë

Këto miniatura 500-vjeçare prej druri të dizajnuar në formën e një guaske dhe që datojnë në shekullin 16-të janë gdhendje të vogla fetare të krijuara në Flanders (Hollandë). Studiuesit e kapluar nga ethet e studimit të këtyre punëve mahnitëse i kanë testuar përmes teknikave moderne, si skanim mikro-CT, Avancuar 3D dhe rreze X.
Kërkesa e tregut për gdhendje fitimprurëse fetare të shekullit të 16-të ndodhi në Evropë, para periudhës së Reformimit të kishës që u shtri në një periudhë skizme 1517-1648. Kur përpjekjet për të reformuar Kishën Katolike dhe Kishat Protestante përfshinë të gjithë Evropën, aksesorët e lidhur me kishën nuk ishin më një kërkesë.
Kuratorët dhe konservuesit e mrekullive të vogla, në ekspozitën e Galerisë së Arteve të Ontario-s, përdorën ekzaminimet e teknologjisë së përparuar për të analizuar skulpturat e vockla brenda kutizave.
Disa pjesë të skulpturave janë më të vogla se fara e barit. Procesi i prodhimit mbetet një mister dhe gjurmët e arit dhe dekorimet e tjera pengojnë pamjet me rreze X, shprehen ekspertët.
Ata mendojnë se këto miniaturë janë bërë midis viteve 1500 dhe 1530 në Flanders, Hollandën e sotme. Syri i njeriut nuk është në gjendje të analizojë detaje për këto gdhendje të vogla, kështu që studiuesit përdorën skanimin e mikro-CT dhe Softuerin e Analizuar të Avancuar 3D për të zbuluar se sa të ndërlikuara janë vërtet pjesët.
Gjatë punës hulumtuese ata gjetën nyje në shtresat e brendshme, aq të vogla sa që vetëm një mikroskop ose rrezet X mund t’i zbulojnë ato. Por edhe teknologjia e përparuar nuk i ka ndihmuar studiuesit që të shohin gjithçka dhe të analizojnë në mënyrë të plotë këto realizime të jashtëzakonshme, sepse gjurmët e arit dhe materialeve të tjera të dekorimit fshehin pamjet e rrezeve X.
Miniaturat ishin një rezultat i një klase të re sociale në Evropë, që krijoi një kërkesë për këto gdhendje fetare portative me cilësi të lartë. Sidoqoftë, reforma i nxori ata nga moda duke i shndërruar në thesare të gdhendësve. Vetë ekspertët janë të befasuar nga mënyra se si janë realizuar këto miniatura me karakter fetar. Ata janë të papërsëritshme në llojin e tyre, edhe sot, kur teknologjia ofron një mundësi të shumëfishtë mjetesh për realizimin e gdhenjve në dru. Ata ishin dhe mbeten vërtetë suvenire të rralla, sepse i dedikoheshin besimit dhe janë fryt i mjeshtreve që shpirtin dhe virtuozitetin e tyre i shndërruan në të tilla kryevepra.
Albert Vataj

postbck postbck

Recent Posts

Dokumenti që vërteton ditëlindjen e saktë të Ismail Qemalit

  Nga Evarist Beqiri* Ismail Qemal Vlora u lind në Vlorë, më 24 janar 1844.…

14 hours ago

Si e pritën Arbëreshët Ismail Qemalin, para shpalljes së Pavarësisë

  Tre vite përpara shpalljes së Pavarësisë, Ismail Qemali është pritur me nderime nga Kolonia…

14 hours ago

Pesë shenjat e hershme që tregojnë se vuani nga tensioni i lartë

  Tensioni i lartë i gjakut njihet edhe si “vrasësi i heshtur” sepse zakonisht nuk…

2 days ago

Të mirat dhe të këqijat e fasuleve

  Fasulet konsiderohen si ushqim i shëndetshëm dhe shpesh mund ta gjeni në tryezat e…

6 days ago

Portreti i Gjergj Kastrioitit-Skënderbeut i punuar nga heroi Agim Ramadani

Nga: Ilir Muharremi Portreti i Skënderbeut është realizuar me një trajtim të butë figurativ nga…

2 weeks ago

Sekreti me ujin që do t’ju bëjë të kuptoni nëse vuani nga diabeti

  Diabeti është një nga sëmundjet në rritje në botë dhe megjithëse ka mënyra për ta mbajtur…

2 weeks ago