Categories: HISTORI/ARKEOLOGJI

Nga thesari i trashëgimisë kulturore në Pejë!

Jahja Drancolli

Kjo trashëgimi e rëndësishme kulturore e lokalizuar te Gryka e Rugovës, ku përmes “Via ferrata” sot mund të arrihet fare lehtë, sipas arkeologut të madh britanik,  Sir Arthur Evans (1851-1941), është quajtur kala, ndërsa arkeologu i madh hungarez, Dr. Buday Arpad në vitin 1917 e quante  një lloj shpelle me hyrje, në një faqe të pjertë të malit.  Ndonjë studius tjetër ka konstatuar se është fjala për ndonjë lokalitet prehistorik ose madje monument paleokristian i njohur që nga fillimet e krishterimit në këto anë.  Faqën e jashtme e formonte një mur i bër prej gurësh me formë të çregulltë dhe me përdorimin e një sasie të madhe të llaçit të përzier me gëlqere. Nën mbrojtjen e këtij muri mund të kalohet nga një shpellë në tjetrën. Dyshemenë e shpellës së mesme, e mbulon një shtresë rërore e imtë. Gjithë hapësira e kësaj përfshinte rreth 40-50 metra. Hyrja e përparshme zgjatet lartë, dhe për ta mbyllur këtë hyrje shërben një mur.

Aty pari, buzë Lumbardhit është zgjatur një rrugë e moçme, që lidhte Pejën me Dioklenë (Malin e Zi të sotëm), rrugë kjo që zgjatëj nga “Via de Zenta” (në Malin e Zi të sotëm) për të vazhduar në Pejë dhe duke lidhur këtë qytet më qendra të njohura të Adriatikun me ato të  Kosovës.  Në këtë kontekst,  në vitin 1378  përmendet një rrugë karvani që kalonte këtej pari dhe lidhte Pejën me Novobërdën dhe Prizrenin: “in Novam Montem Pech et Prisren”.

Burimi: Nga Arkivi Familjar

admin admin

Recent Posts

Robotët:Fundi i Njerëzimit?

Zana Islami Për shumë vite, filma shkencorë dhe libra fantastiko-shkencorë kanë trajtuar idenë e robotëve…

10 hours ago

Agjensionet e Patundëshmerive:-Manipulim apo Zgjedhje!?

Zana Islami Tregu i patundshmërive është një nga sektorët më të rëndësishëm të ekonomisë dhe…

10 hours ago

Shëndeti dhe Siguria Në Punë

Zana Islami Në shumë industri, punëtorët janë të ekspozuar ndaj kushteve të rrezikshme që mund…

10 hours ago

Si ti Zbardhoni dhëmbët në shtëpi-këshilla dhe mjete të përshtatshme për Shendetin oral

Zana islami Shëndeti oral është një pjesë shumë e rëndësishme e kujdesit të përgjithshëm për…

10 hours ago

Si ta dini nëse dikush po spionon telefonin tuaj?-10 Shenja dhe mënyra për t’u mbrojtur

Zana Islami Në epokën e sotme digjitale, telefonat tanë janë kthyer në një qendër të…

10 hours ago