Ja cili ishte amaneti që la Nënë Tereza në Elbasan

 

 

Në vitin 1991 kur Nënë Tereza do të vinte për herë të parë në Shqipëri vizitoi edhe Elbasanin. Në këtë qytet sapo ishte krijuar një jetimore nga motrat e Nënë Terezës dhe jetimet dhe fëmijët e braktisur e kishin një strehë dhe një përkujdesje. Në këtë qendër para se ta vizitonte shenjtorja e madhe, u ndërtua edhe një skulpturë në beton nga skenografi dhe artisti i njohur elbasanas Fatbardh Marku.

 

 

Për të rejat më të fundit behuni pjesë e grupit tonë VIRAL në facebook : PAMFLETI
Kur kanë kaluar më shumë se 25 vjet nga ajo ditë Marku do të ruajë një kujtim të rrallë gjatë vizitës së Nënë Terezës Në Elbasan. “Ishte dita më e bukur dhe më e rëndësishme e jetës sime. Më janë dashur 6 muaj punë në vitet më të varfra për Shqipërinë të derdhja në beton veprën e Nënë Terezës e cila ndodhet në Jetimoren Motrat e Nënë Terezës këtu në Elbasan. Kur nënë Tereza vizitoi Shqipërinë dhe Elbasanin, u ndal në këtë Jetimore dhe pasi pa veprën e derdhur në oborr mori duart e mia dhe mi bekoi. Një moment mjaft emocionues që nuk do ta harroj. Ajo ndoqi gjithë ritin e bekimit të kësaj vepre nga prifti dhe unë kam një fotografi të atij momenti. Ndjej ende ato emocione sa herë që e shikoj”. Këto janë disa nga detajet që kujton Marku ndërsa tregon se pikërisht në këtë ditë ai do të merrte në ngarkim një tjetër detyrë që e realizon me shumë profesionalizëm dhe për këtë vepër të fundit vlerësohet me titullin Kalorës i Vatikanit. “Ditën që u inaugurua skulptura e nënë Terezës, atë ditë më ngarkohet edhe realizimi i pikturimit të kishës katolike me rite bizantine.

 

 

Elbasanasit do ta mbajnë mend veçanërisht për vizitën e saj në Elbasan dhe vendet ku ndaloi. Ata që mundën ti preknin duart ishin të paktë. I gjithë populli u mblodh ditën që ajo u ndal në Elbasan dhe e shoqëroi gjatë gjithë ndalesave me një dashuri që trupi i saj i pakët ta falte pa kufij. Qyteti pas Tiranës në vizitën e dytë dhe të fundit në Shqipëri të Nënë Terezës ishte pikërisht Elbasani dhe kjo nuk ishte një rastësi. Ajo kishte vetëm një kërkesë, të shikonte nga afër qytetin dhe shtëpinë e Aleksandër Xhuvanit. Shenjtorja me origjinë Shqiptare, Nënë Tereza edhe pse larg, duket se ka pasur vlerësim maksimal për figurën e Aleksandër Xhuvanit. Gjatë vizitës në Shqipëri ajo kërkoi me këmbëngulje të njihej nga afër me shtëpinë ku u lind dhe u rrit njeriu i arsimit shqiptar.

 

Duke vizituar shtëpinë e prof. Xhuvanit, Nënë Tereza është shprehur: Mos e tjetërsoni dhe mos e prishni shtëpinë e Aleksandër Xhuvanit por ruajeni dhe mirëmbajeni. Portretin dhe veprat e tij unë i kam ruajtur dhe i ruaj me shumë dashuri në indi. Ai është thesar i çmuar për Kombin Shqiptar”.

 

Harrimi i madh dhe privatizimi pas viteve 90 rrezikuan edhe ketë objekt me shumë vlera. Por u desh të vijë Shenjtorja që të plotësohej dëshira e intelektualeve dhe qytetarëve arsimdashës në Elbasan. Madje ekziston edhe një histori që qarkullon ende sot se pushtetarët e saj kohe duke parë interesimin e madh të Nënë Terezës ia ofruan për t’ia falur këtë shtëpi. Ajo e refuzoi duke thënë se kjo është pasuri e Elbasanit dhe i takon këtij qyteti. Në vitet 1991-1992 një prift italian ka kërkuar ta marrë shtëpinë e Aleksandër Xhuvanit. Shtëpia është shumë e vjetër, mbi 100 vjeçare. Në kohën e diktaturës aty banonin sekretarët e parë. Jashar Mezenxhiu, sekretar i Parë i Elbasanit, jetoi plot 10 vjet në shtëpi aq sa ajo nisi të quhej “shtëpia e Jasharit”. Në kohën e diktaturës ajo nuk ishte shtëpi muze. Pas ndryshimeve demokratike Drejtoria e Trashëgimisë Kulturore u kujdes që ajo të kthehej në muze. U la e pa ndryshuar dhoma ku punonte Xhuvani në të cilën ndodhet tavolina dhe sende personale, dhoma e gjumit etj. Bashkia Elbasan ka vendosur që funksioni i saj të jetë galeri artesh për pikturat e artistëve elbasanas.

E megjithatë kjo godinë është ende e mbyllur dhe jashtë syrit të publikut.