SIMBOLET E PLLESHMËRISË
Religjioni i lashtë mesdhetar, në thelbin e të cilit gjendej parimi i plleshmërisë së natyrës në tërësi, duke përfshirë këtu edhe njeriun, ka lënë në kulturat dhe kohërat e mëvonëshme në Ballkanin perëndi- mor një numër të madh të relikteve, domethënien e vërtetë të të cilave mund ta rikonstruktojmë më së shumti duke e krahasuar me religji- onet e asokohëshme të rrethit mediteran. Një numër i madh objektesh dhe paraqitjesh figurative dëshmojnë begatinë e madhe të manifesti- meve të këtij kulti në kohën ilire. Prejardhja dhe domethënia e disave nga objektet dhe paraqitjet figurative mund t’i gjejmë me lehtësi në idoloplastikën e pasur neoeneolitike të kompleksit ballkanik e të pellgut. Ndersa per te tjerat jemi te detyruar te kerkojme shpjegime ne konceptet religioze dhe mitologjite e popuive indoent Snpre. gime ne konceptet religjioze he mitologjite e popujve indoevropianë te cilet ne kohen e metalit kane arritur ne keto vise. Simbolet e pilesh-merise se femres e te mashkullit jane dy parime komplementare dhe te pandashme te cilat – varësisht nga epokat kur paraqiten dhe nga baza shogerore prej nga dalin, gjejne realizimin e tyre figurtiv n° nie numër te madh varēsesh e objektesh te tjera. Te mbledhura ne njè vend, keto paraqitje figurative do tè na japin material mjaft te begatshèm qè te depertojme sē paku n° disa detaje te kompleksit religjioz te Nënes se Madhe, jashtezakonisht te nderlikuar e te paredrit te saj mashkullor. Mirepo, na mungogne tregimet mitologjike te cilat do te mund t’i li-dhnim gjithe keto manifestime figurative ne nje sistem kuptimor ose ne disa sisteme tè tilla, qè do tè kene ekzistuar si pasojè e piekjes afat-gjate ne viset e ndryshme ilire. Për mungese te tregimeve na mbetet, pra, ta analizoime secilin simbol dhe te orvatemi qè te depertojmè ne botén ne tè cilèn Nëna e Madhe, perkunder te gjitha ndryshimeve nä jetën ekonomike e shoge-fore dhe ne kulturen shpirterore, ge kane ndodhur prej epokes se ne-Olitikut, kur ka dominuar matriarkatie deri ne konén e shogérise pa-triarkale te kohes se metalit, e ka ruaitur nieriu nder vende qendro-re ne strukturen religjioze te fiseve ilire.
Marre nga libri i ALEKSANDER STIPÇEVIQ “ILIRET, HISTORIA, JETA, KULTURA, SIMBOLET E KULTIT” /Trungu & InforCulture.info
"Alegoria e Pemës: Mësimet e Jetës nga Natyra" Në një pyll të largët, një…
Në kuadër të vapës përvëluese të verës dhe temperaturave të larta, për shumicën dërrmuese…
Kur kërcasim gishtat, ajo që ndodh është një proces fiziologjik në nyjet e duarve.…
Origjina e shqiptarëve është një temë komplekse dhe e debatuar, që lidhet me historinë,…
Një grua ka mbetur e habitur me disa vrima të vogla që shfaqen vazhdimisht…
Mijëra gra me një formë të zakonshme të kancerit të gjirit mund të mos…