Gjelat që shpëtuan qytetërimin perëndimor!

Jahja Drancolli

Themistokliu (524 – rreth 460 para erës sonë), politikan dhe strateg athinas, krijuesi i fuqisë detare të Athinës dhe shpëtimtari kryesor nga nënshtrimi ndaj perandorisë Persiane në Betejën e Salamisit në vitin 480 para erës sonë, në rrugën e tij për t’u përballur me forcat pushtuese persiane, u ndal për të parë dy gjela që luftonin dhe thirri trupat e tij, duke thënë: “Ja, këta nuk luftojnë për perënditë e tyre shtëpiake, për monumentet e paraardhësve të tyre, për lavdi, për lirinë ose sigurinë e fëmijëve të tyre, por vetëm sepse njëri nuk do t’i hapë rrugë tjetrit.” Legjenda nuk përshkruan atë që i ndodhi humbësit, as nuk shpjegon pse ushtarët e panë këtë shfaqje të agresionit instinktiv më tepër frymëzues sesa të pakuptimtë dhe dëshpërues. Por historia shënon se grekët, kështu të zemëruar, vazhduan të zmbrapsnin pushtuesin persian!