Në një ditë të ftohtë të dhjetorit 1877, Abdurrahimi po ia shpaloste Ibrahimit ëndrrat, teksa njomakët po kënaqeshin në oborrin e zbardhur nga dëbora në fshatin Mehane të Prokuples.Ibrahimi po habitej me dëshirën e vëllait për “shtëpi më të madhe se të babës”, shkruan sot Koha Ditore.
Por thirrja “Ibrahim” e motrës Ajnishahe do t’ua këpuste lojën e bashkëbisedimin për të ardhmen.
“Deri nesër në drekë asnjë të gjallë nuk e duam këtu, kah të doni shkoni!” – po ua përcillte Ajnishahja fjalëpërfjalshëm ultimatumin e liderit me grada të një grupi serbësh të uniformuar e me pushkë e bajoneta. “Provoni po të doni! Rrini” – ishte larguar kërcënueshëm prijësi i serbëve. Atë natë baba Kajtazi dhe e zonja e shtëpisë s’e bënë një sy gjumë. Të nesërmen qerrja e familjes së Kajtazit iu bashkua karvanit të gjatë që në vaj po largohej nga Mehana e Prokuples në Serbinë e sotme jugore.
Kjo është dëshmia e përmbledhur e Agim Kajtazit, nip i Ibrahimit, të cilit në dimrin e vitit 1877 serbët e armatosur ia shuan ëndrrën për ndërtimin e “shtëpisë më të madhe se të babës” në Mehanë.
Tre gurët-lapidarë, vendosur horizontalisht njëri mbi tjetrin në fshatin Shillovë të Gjilanit, ia kujtojnë Agim Kajtazit historinë e dëbimit të gjyshit. “Përkujtim: Dëbimi i shqiptarëve nga krahina e Toplicës 1878”, shkruan në faqen anësore të gurit në krye.
Në Shillovë jetojnë edhe serbët e ardhur vullnetarisht nga Serbia në kuadër të projekteve institucionale serbe gjatë shekujve për ndryshimin e përbërjes etnike të Kosovës. Në mesin e shqiptarëve dhe serbëve mbizotëron paqja. E ftohtë.
Dëshmitë në “Dosjen britanike”
Hulumtuesi Bejtullah Destani në librin voluminoz shqip e anglisht, “Muhaxhirët”, ka botuar vjet dokumente britanike për spastrimin etnik të shqiptarëve e joserbëve gjatë viteve 1878-1884 nga rajonet e Serbisë së sotme jugore.
Në librin prej 615 faqesh dokumentohen fjalëpërfjalshëm komunikimet e zyrtarëve britanikë për gjendjen në terren dhe për operacionet serbe pasi sllavët e Ballkanit do të dilnin fitues në krah të Rusisë cariste në luftën kundër Perandorisë Osmane në theqafje.
Shqiptarët, viktimat e para të marrëveshjeve ndërkombëtare për paqe. Dëbimet kishin nisur para, gjatë dhe pas Kongresit të Berlinit të vitit 1878, ku fuqitë e mëdha legjitimuan zgjerimin e Serbisë dhe Malit të Zi në kurriz të territoreve me shumicë shqiptare. Për Serbinë, shqiptarët ishin “turq” që nuk kishin vend në Serbinë e zgjeruar…(Artikullin e plotë mund ta lexoni sot në “Koha Ditore”) /zanimalsise.com /InforCulture.info
BEQIR AJET SHEHU*/ Beteja e Lumës meriton vëmendjen e duhur nga historiografia jonë kombëtare, pasi ajo…
HALIL RAMA/ Vlerësimi i heronjve dhe dëshmorëve të atdheut, përveçse akt juridik dhe politik, është detyrimi…
Zotërit shqiptarë të shekullit të katërmbëdhjetë do të bëheshin antagonistët kryesorë në poemat epike serbe,…
Në Mars të vitit 1941, Musolini, la frontin e luftës italo-greke dhe nisi vizitën drejt…
Nis punën projekti Beyond Epica në Antarktidë. Është pasues i misionit të parë Epica dhe…
Ngjyrat janë një pjesë thelbësore e botës tonë, të pranishme në gjithçka që na…