Koleksionisti anglez që me 1986 i dhuroi Shqipërisë 20.000 disqe

Martin Moir dhe pse jo shqiptar , ne vitin 1983 ka mundur te koleksionoje vepra arti nga Shqiperia dhe ti mbledhe ato ne ate qe ai e ka quajtur “Albanian Shop”ne nje lagje te Londres.

Ne vitin 1981 ai kaloi tre jave ne Shqiperi dhe kaq i mjaftoi te dashuronte venin e vogel komunist ne mes te Europes.Ne vitin 1978 ai kishte vizituar per here te pare Shqiperine.I lindur ne Indi, ne nje nga familjet e shumta angleze qe ekploruan kolonite e tyre,Moir do merrte pasionin per shtegtim.Keshtu ai la shtepine e tij, nje keshtjelle angleze e vizitushme per te kerkuar magjine e nje vendi tabu, siç ishte Shqiperia komuniste.Ne gjurmet e Bajronit,Edit Durhamit dhe Eduart Lirit, Martin Moir kerkon Shqipqerine tjeter, madje ai u kerkon miqve te tij shqiptare nje biçiklete per te udhetuar nga Durrei ne Tirane.

PROMOTED CONTENTMgid

12 Movies That Almost Ended Their Stars’ Careers
Brainberries

10 Irresistibly Cute Albino Animals That Will Make You Day
Brainberries

Hidden For A Thousand Years – A Secret Of The Great Wall Of China
Brainberries

Insane Japanese Tech That Make You Wish You Lived In Japan
Brainberries
I pelqente udhetimi me tren ne Pogradec dhe ishte sistematik be kerkesen per te jetur qofte dhe nje dite brenda nje familjeje shqiptare, edhe pse kjo nuk ishte shume e logjikshme ne nje vend qe sundohej nga diktatura.Qellimi I tij ishte ta prekte realisht kete vend dhe interes te veçante shfaqte per artin shqiptar.Nje nga shqiptaret me te afert te tij Ferit Hushri ,tregon se e ka shoqeruar anglezin kapriçoz ne shume ekspozita e studio piktoresh, si dhe ne mbremje poetike me shkrimtare e artiste shqiptare.Ishte pikerisht kjo bote shqiptare qe do te koleksionohej prej tij me durim.”The art corner”ne Londer,ftoi per here te pare “Ekspoziten e piktures bashkekohore shqiptare”.Asnje piktor shqiptar nuk mundte ne ate kohe te hapte nje ekspozite ne “boten kapitaliste”,ndersa shteti nuik mund te “devijonte”.Te fjiths pikturat shqiptre qe u paraqiten ne ekspoziten e je prej salloneve angleze me te njohura te artit, ne nje prej rrugeve me te njohura te Londres,jane pjese e oazit shqiptar qe Martin Moir pat ngritur ne Mbreterine e Bashkuar,pjese e shkeputur nga ‘Albanian Shop”.Perveç pikturave origjinale,londinezet kurioze dhe koleksionistet mund te shuanin enigmen e vendit te vogel dhe te varfet te Evropes,me nje perzgjedhje te librave shqiptare te kohes,te publikuar ne anglisht ne Tirane.Biblioteks shqiptare e bukinistit anglez Moir,perfshin libra arti,albume pikturash,libra arkeologjie,incizime muzikore,poema,drama e romane,literature artistike,studime te sportit shqiptar,literature historike.Edhe pse e pati te veshtire te mesonte hipen ne 3-4 udhetime te tij ne Shqiperi,koleksionisti anglez mendoi dhe per poliglotet e hulumtuesit e gjuheve te veçanta duke vene ne dispozicion fjalore, libra gramatike te gjuhes shqipe etj.

Ne” Albanian Shop” ai ekspozoi dhe tekstile shqiptare,qilima , çorape leshi , punime prej filigrami.kockem kuti me dekoracione qe zyrtarisht mbanin firmen “Made in Albania”.Ne vitin 1986 ai vendosi ti dhuroje Shqiperise koleksionin e tij te disqeve te krijuar qe me 1948.Paranoja e shtetareve komuniste e quante je rast te arte kete dhurim por hezitonte dhe u desh shume perpjekje qe dhurata e anglezit,20 mije disqe muzikore, te pranohej.Ndonese Moir parapelqente qe kjo trashigimi ti kalonte Akademise se Arteve,aty nuk kishte vend, kushte e rafte per te sistemuar disqet e dhuruara.As RTV Shqiptar nuk u be trashigimtar i ketij thesari, ai I kaloi Arkivit Qendror te Shtetit si pjese perberese e e pasurise dokumentare dhe perben fondin me te madh diskografik ne vendin tone.Kjo jo vetem per numrin e madh te disqeve por dhe per vlerat e ketij fondi pasi aty gjenden jo vetem interpretime te kolosove te muzikes boterore por koleksioni i disqeve te dhuruara nga Moir perfshin te gjitha perlat e muzikes boterore te gjitha koherave me interptretime elitare .Ne te perfshiehn dhe interpretimet e yjeve te spektaklit,teatrit e kinematografise boterore si Lorenc Oliver,Çarli Çaplin,Fremk Sinatra,Marilin Monro,Sofia Loren,Marlon Brando etj.