Categories: SHKENCË/TECH

Sa është temperatura në Hënë?

 

Temperatura në Hënë përjeton luhatje ekstreme për shkak të mungesës së atmosferës, cikleve të gjata ditë-natë dhe përbërjes së saj shkëmbore. Këto kushte krijojnë një nga mjediset termikisht më ekstreme në sistemin diellor. Gjatë ditës hënore pranë ekuatorit, temperaturat mund të arrijnë deri në 121°C, ndërsa gjatë natës bien në minus 133°C. Mungesa e një atmosfere do të thotë se Hëna është drejtpërdrejt e ekspozuar ndaj rrezatimit diellor gjatë ditës dhe humb nxehtësinë me shpejtësi gjatë natës.

Ndryshe nga Toka, ku atmosfera dhe oqeanet moderojnë temperaturat, sipërfaqja e Hënës reagon në mënyrë të theksuar ndaj dritës dhe errësirës. Një cikël ditë-natë në Hënë zgjat rreth një muaj, duke e ekspozuar sipërfaqen ndaj periudhave të zgjatura të ngrohjes dhe ftohjes. Toka e Hënës, ose regolithi, vepron si izolues, duke ndihmuar në ruajtjen e nxehtësisë gjatë ditës dhe të të ftohtit gjatë natës.

ImageImage

Megjithatë, ajo nuk është një përçues i mirë, që do të thotë se temperaturat nën sipërfaqe mbeten më të qëndrueshme. Matjet e bëra gjatë misioneve Apollo treguan se temperaturat 35 cm nën sipërfaqe ishin 40–45 kelvin më të ngrohta se ekstremet sipërfaqësore.

Në polet e Hënës, këndi i ulët i diellit krijon hije të gjata, duke formuar zona me errësirë të përhershme. Këto kratere të përhershme të errëta mund të përmbajnë akull, i cili mund të jetë jetësor për eksplorimet e ardhshme njerëzore. Temperaturat në këto zona mund të arrijnë deri në 25 kelvin (-248°C), ndoshta më të ulëtat në sistemin diellor. Orbituesi i Zbulimit Hënor (LRO) i NASA-s ka identifikuar gjithashtu gropa të hijëzuara me temperatura të qëndrueshme rreth 17°C, të cilat mund të shërbejnë si strehim për njerëzit.

Të kuptuarit e luhatjeve të temperaturës në Hënë është thelbësor për projektimin e pajisjeve dhe strehave për eksplorimet e ardhshme. Instrumentet dhe bazat duhet të përballojnë si të nxehtin ekstrem, ashtu edhe të ftohtin, duke marrë parasysh ndikimin e izolimit nga regolithi. Njohuritë mbi këto luhatje termike do të ndihmojnë në sigurimin e jetëgjatësisë së mjeteve shkencore dhe sigurinë e vendbanimeve të mundshme njerëzore.

Duke studiuar mjedisin termik unik të Hënës, studiuesit shpresojnë të kapërcejnë sfidat e eksplorimit të gjatë dhe të hapin rrugën për banimin e qëndrueshëm në Hënë. /

admin admin

Recent Posts

“Burrat e mëdhenj nuk i munguan as dje Shqipërisë, as sot dhe nuk do t’i mungojnë as nesër”

  Burrat e mëdhenj nuk i munguan as dje Shqipërisë, as sot dhe nuk do…

1 day ago

Cila është ngjyra e re që do të sjellë iPhone 17?

  Apple po bën të pamundurën për të mbajtur në fshehtësi risitë dhe surprizat që…

1 day ago

Pse bletët në këtë periudhë largohen nga kosheret e tyre? Ja si shpjegohet

  Gjatë muajve të pranverës, nga prilli në qershor, është e zakonshme të shihen tufa…

2 days ago

Si të mbani shtëpinë pa miza gjatë verës, pa kimikate por me një përbërës natyral

Me ngrohjen e motit, mizat fillojnë të dalin nga gjendja e tyre dimërore, duke kërkuar…

2 days ago

Kry’qëzimi me dhu’në i shqiptarëve dhe kalimi në fenë pravosllave

Struktura e popullsisë në territorin e Plavës dhe Gucisë, menjëherë pas okupimit të këtyre trojeve…

3 days ago