Categories: SHKENCË/TECH

Cila është qendra e universit? Përgjigja do t’ju lërë pa fjalë

 

Ajo që dimë është se universi zgjerohet. Por çfarë zgjerohet brenda? Dhe a ka një qendër të këtij zgjerimi?

Një nga gjërat që ne e dimë me siguri është se universi po zgjerohet. Këtë e kuptuam gati një shekull më parë falë vëzhgimeve të astronomit amerikan Edwin Hubble. Ai zbuloi se galaktikat po largoheshin nga e jona me një shpejtësi proporcionale me distancën e tyre nga Rruga e Qumështit. Kjo nuk do të thotë se ka ndonjë gjë të veçantë për pozicionin tonë në univers: distanca midis dy galaktikave rritet me kalimin e kohës. Relativiteti i Ajnshtajnit na tregon pse, ai presupozon se hapësira nuk është statike, por që mund të deformohet, zgjerohet dhe lakohet. Një nga pyetjet që na bëhet më shpesh në komente është: në çfarë zgjerohet universi? Dhe a ka një qendër të këtij zgjerimi? Le të përpiqemi ta kuptojmë së bashku me profesor Amedeo Balbi të Universitetit të Tor Vergata në Romë

Kjo është arsyeja pse universi nuk ka një qendër

Nisur nga supozimi se universi nuk zgjerohet në diçka, sepse vetë universi është gjithçka që ekziston. Nuk ka hapësirë ​​të jashtme në të cilën ndodh zgjerimi. Arsyeja pse shumë e bëjnë këtë pyetje është se ata e vizualizojnë zgjerimin gabimisht, sikur galaktikat të ishin hedhur tutje nga shpërthimi i Big Bengut. Në realitet, gjërat nuk janë kështu, sepse është hapësira që zgjerohet, galaktikat janë ende në hapësirë, por zvarriten nga zgjerimi. Kjo ndodh në të njëjtën mënyrë në të gjithë hapësirën. Imagjinoni që brumi i panettonit të ngrihet dhe rrushi i thatë brenda brumit të largohet nga njëri-tjetri me kalimin e kohës. Ata qëndrojnë pa lëvizur, është brumi që ngrihet dhe i bën të largohen.

Epo, nëse i vizualizon gjërat në këtë mënyrë, jo vetëm që kupton se nuk duhet të imagjinojmë diçka brenda së cilës ndodh zgjerimi, por se nuk ka as një qendër zgjerimi. Çdo pikë në univers është e barabartë me të gjitha të tjerat. Nëse do t’i vëzhgonim gjërat nga një galaktikë tjetër, do t’i shihnim galaktikat e tjera duke u larguar prej nesh pikërisht ashtu siç bëjnë nga këndvështrimi ynë. Prandaj nuk ka pozicione të privilegjuara në univers dhe nuk ka asnjë qendër zgjerimi. Zgjerimi ndodh saktësisht në të njëjtën mënyrë në të gjithë hapësirën.

admin admin

Recent Posts

Besëpremja dhe tradhtia në disa këngë shqiptare

Shkruan: Ahmet QERIQI  Shembujt e këngëve rapsodike shqiptare ku stigmatizohet dhe dënohet fuqishëm akti i…

8 hours ago

Publikohet letra e rrallë, e nënshkruar nga Gjergj Kastrioti Skënderbeu

  Historiani shqiptar nga Peja, profesor Doktor Jahja Drançolli ka publikuar më 8 Gusht 2019,…

13 hours ago

Zbulohet mbishkrimi i lashtë për emrin e Shkodrës

  Një nga zbulimet më të rëndësishme të misionit shqiptaro-polak në Shkodër është gjetja e…

13 hours ago

Rrugëtimi i Letërsisë Shqiptare: Tradita dhe Perspektivat Moderne

Letërsia shqiptare ka kaluar nëpër një rrugëtim të gjatë dhe të pasur, duke reflektuar ndryshimet…

15 hours ago

”Scientific Reports”: Macet janë më të afta në lidhjen e fjalëve sesa foshnjat

Macet performojnë më mirë se sa fëmijët e vegjël në një masë të thjeshtë të…

1 day ago

Jeta në komunizmin shqiptar

Një muze online rifreskon të dhëna mbi atë çfarë ndodhte në Shqipërinë komuniste. Sipas faqes…

1 day ago