Categories: KURIOZITETE

Në Sicili gjendet Kurani më i vjetër në botë

Një fragment i Kuranit që daton në shekullin e 9-të pas Krishtit është dëshmia më e vjetër e shkruar e pranisë myslimane në Sicili që kujton rrënjët islame dhe të krishtera të ishullit.

Pergamena e lëkurës së deleve ishte “ricikluar” si kopertinë e një regjistri të të dhënave martesore të gjysmës së parë të shekullit të 16-të, në zonën e Calatafimit. Personazhet në gjuhën e lashtë arabe i vunë në dyshim studiuesit.

Duke ekzaminuar gjetjen, Giuseppe Mandalà, profesor i Historisë së Vendeve Islame në Universitetin Shtetëror të Milanos, njohu karakteret kufike, stilin grafik të gjuhës arabe që e ka marrë emrin nga qyteti Kufa, ku ka ndodhur faza më e vjetër e zhvillimit të gjuhës arabe duke filluar nga shekulli i VII pas Krishtit. Sipas tij, kjo gjetje i atribuohet epokës myslimane të Siçilisë, për të cilën mbeten dëshmi të rralla të shkruara, si Kurani i Palermos, një dorëshkrim që daton nga 982-983 pas Krishtit, me origjinë siçiliane, i ruajtur kryesisht në Stamboll.

Përkthimi i kryer nga Mandalà i referohet disa vargjeve të sures (emri i kapitujve) të Bletëve (Kurani, XVI: 8-11). Referenca për bletët vjen nga vargu 68: “Dhe Zoti juaj i frymëzoi bletët: banoni në male, në pemë dhe në ndërtesat e njerëzve.” Dhe në ajetin vijues: ” (…) Nga barku i tyre rrjedh lëng me ngjyra të ndryshme, në të cilin ka shërim për njerëzit”.

Sipas Kuranit, Allahu, Krijuesi, frymëzoi sjelljen e kafshëve të ndryshme, si dhe atë të njerëzve. Sa i përket mjaltit, ngjyrat e ndryshme përcaktohen nga lulet nga të cilat bletët mbledhin polenin, prandaj sureja njeh fuqinë e tij shëruese.

Dominimi arab në Siçili filloi në vitin 827 dhe përfundoi në 1061, me pushtimin norman të Palermos. Të krishterët e ishullit, siç dokumentohet në librin e Cesare Capone, Arabët dhe Evropa Mesjetare (Ananke, 2014), ishin të nënshtruar ndaj sheriatit, ligjit islamik, por jo rreptësisht të shtypur. Ata njiheshin si dhimmi, domethënë të lirë për të praktikuar fenë e tyre, për të banuar ku të donin dhe për të zgjedhur profesione, edhe nëse ishin të detyruar të paguanin një taksë më të lartë se ajo e myslimanëve.

admin admin

Recent Posts

ANDRONIKA ARIANITI KOMNENA KASTRIOTI, JETA NË OBORRET E MBRETËRISË SË NAPOLIT DHE TË SPANJËS Nga Dr. Lutfi ALIA

Andronika Arianiti Komnena, e bija e princit Gjergj Arianiti dhe Maria Muzaka, u lind në…

7 hours ago

“Kombi shqiptar s’do rrijë i qetë përballë shtypjes së egër”, çfarë i shkroi Abdyl Frashëri sulltanit më 1879

SEJDO HARKA/ “Si mund t’i thuash bujkut, çfarë bëre, kur mbjell farën në arë? Sot fara…

7 hours ago

Bujani në kryengritjet e Shqipërisë së Epërme (Kosovës) 1909 – 1910

Bujani në kryengritjet e Shqipërisë së Epërme (Kosovës) 1909 - 1910 Nga Hasan Mehmeti Kryengritjet…

7 hours ago

ARBËRESHËT E ANAMALAS NË ITALI

Po e publikojm për studiuesit dhe historiografinë shqiptare një dokument nga gjuha e shkruar arbëreshe…

8 hours ago

Studimi zbulon 3 mënyra kryesore për të lënë duhanin

Mendoni ta lini duhanin? Ka tre mënyra kryesore që ju ndihmojnë të hiqni dorë nga…

12 hours ago