Bimët rriten me sukses në tokën e Hënës

Për herë të parë, shkencëtarët kanë rritur bimë në dheun e sjellë nga Hëna në Tokë, të mbledhura nga astronautët Neil Armstrong dhe Buzz Aldrin nga ‘Apollo 11’, dhe shëtitës të tjerë në hënë vite më parë.

Studiuesit nuk e kishin idenë nëse diçka do të mbinte në papastërtinë e ashpër të tokës hënore, dhe donin të shihnin nëse mund të përdorej për të rritur ushqimin nga një brez i ri eksploruesish hënor. Rezultatet i mahnitën ata.

“Bimët në fakt rriten në sende hënore”, tha me habi Robert Ferl i Institutit të Ushqimit dhe Shkencave Bujqësore të Universitetit të Floridës.

Ferl dhe kolegët e tij mbollën lakmë tale në tokën e hënës, dhe farat mbinë.

Ana negative ishte se pas javës së parë, trashësia dhe vetitë e tjera të tokës hënore bën që bimët e lulëzuara të rriteshin më ngadalë.

Shumica e bimëve të hënës përfunduan të rritura jo në nivelin e duhur, raporton Guardian.

Sa më gjatë që toka ishte e ekspozuar ndaj rrezatimit kozmik dhe erës diellore në Hënë, aq më keq dukej se shkonte procesi i rritjes së bimëve.

Mostrat e Apollo 11 – të ekspozuara disa miliardë vjet më gjatë ndaj elementeve për shkak të sipërfaqes më të vjetër – ishin më pak të favorshmet për rritje, sipas shkencëtarëve.

Papastërtia e Hënës është plot me fragmente të vogla qelqi nga ndikimet e mikrometeoritit që u futën kudo në zbarkuesit hënor të Apollos.

Një zgjidhje mund të jetë përdorimi i njollave më të reja gjeologjike në hënë, si rrjedhat e lavës, për gërmimin e tokës së mbjelljes. Mjedisi gjithashtu mund të ndryshohet, duke ndryshuar përzierjen e lëndëve ushqyese ose duke rregulluar ndriçimin artificial.

Nasa u dha 12 gramë të tokës hënore studiuesve të Universitetit të Floridës në fillim të vitit të kaluar, dhe mbjellja e shumëpritur u zhvillua majin e kaluar në një laborator.

Studiuesit në Universitetin e Floridës kanë rritur për herë të parë bimë në tokë nga Hëna. Foto: Tyler Jones/AP
postbck postbck

Recent Posts

Portreti i Gjergj Kastrioitit-Skënderbeut i punuar nga heroi Agim Ramadani

Nga: Ilir Muharremi Portreti i Skënderbeut është realizuar me një trajtim të butë figurativ nga…

4 days ago

Sekreti me ujin që do t’ju bëjë të kuptoni nëse vuani nga diabeti

  Diabeti është një nga sëmundjet në rritje në botë dhe megjithëse ka mënyra për ta mbajtur…

1 week ago

Çfarë u morri jetën tre milionë fëmijëve në vitin 2022?

  Më shumë se tre milionë fëmijë në mbarë botën ndërruan jetë nga infeksionet rezistente…

1 week ago

Shkenca, drejt një alternative natyrale ndaj Ozempic-ut

  Ozempic është bërë sinonim i humbjes së shpejtë të peshës dhe rregullimit të sheqerit…

1 week ago

Media spanjolle “El Periódico”: Shqipëria, “parajsa” që bashkon vendet e trashëgimisë botërore me plazhet mahnitëse

  Kur planifikojmë një udhëtim në Evropë, shpesh priremi të zgjedhim vende si, Parisi, Londra,…

1 week ago

Si të qetëson dhimbjen e veshit në kushte shtëpie

  Nëse jeni duke u ballafaquar me dhimbje të veshit nuk jeni të vetmit. Dhimbja…

1 week ago