Ebu Ali Hasan Ibn El Haitham, i njohur në perëndim me emrin Alhazen, konsiderohet si babai i optikës moderne. El – Haithan ishte një nga shkencëtarët më eminent i kohës dhe kontributet e tija në optikë dhe në metodat shkencore janë të pakrahasueshme. Ka lindur me 965 në Basra (Iraku i sotëm) ku dhe i mori mësimet e para. Ai studjoi gjithashtu edhe në Bagdad si dhe udhëtoi në Egjipt dhe Spanjë. Pjesën më të madhe të jetës së tij e kaloi në Spanjë ku dhe aty bëri hulumtime në optike, matematikë, fizikë, mjekësi si dhe në zhvillimin e metodave shkencore.
El-Haithami bëri eksperimente në përhapjen e dritës si dhe ngjyrat, iluzionet optike dhe refleksionin. Ekzaminoi thyrjen e rrezeve të dritës përmes mjetit transparent (ajrit dhe ujit) kështu zbuloi ligjet e thyrjes së dritës. Gjithashtu ai bëri eksperimentin e para në shpërndarjen e dritës me ngjyrat e saj përbërëse. Në detajimin e eksperimentit të tij me segmentet sferike (enë gjami të mbushtura me ujë), iu afrua shumë zbulimit të teorisë së lenteve zmadhuese e cila u zbulua 3 shekuj më pas në Itali.
Libri i tij “Kitab el-Manazir” i cili është përkthyer në Latinisht në epokën e Mesjetës ka të bëjë me ngjyrat e muzgut. Gjerësisht trajton teoritë e fenomeneve të ndryshme fizike si : ylberi, hija, eklipsi, dhe spekulon rreth natyrës fizike të dritës. Roger Bakon (shekulli 13), Pollo Vitellio si dhe studiuesit e tjerë Perëndimor të kohës së Mesjetës që u morën me studimin e optikës, kryesisht u bazuan në “Opticae Thesaurous” të El-Haithamit. Vepra e tij gjithashtu influencoi Leonardo Da Vinçin dhe Johan Kepler.
El-Haithami ishte i pari i cili përshkruajti saktësisht pjesët e ndryshme të syrit dhe i dha shpjegim shkencor procesit të shikimit. Ai kundërshtoi teorinë e Ptolomeut dhe Euklidit se sytë lëshojnë rreze vizuale në objektin që shikohet ; sipas tij rrezet burojnë nga objekti që shikohet dhe jo nag syri. Ai gjithashtu tentoi të shpjegojë shikimin binokular, dhe dha shpjegim të saktë për zmallimin e dukshëm në malësinë e diellit dhe hënës kur ato janë afër horizontit. El-Haithami njihet për përdorimin e hershëm të “camera obscura”. Përmes këtyre hulumtimeve ekstensive në optikë ai njihet si babai i optikës moderne.
POSTIMI NE FB: Kërkesë për Ndihmë! Të dashur miq, Dua të ndaj me ju një…
Një vështrim analitik mbi librin studimor të dr.sc. Besim Morina “ Gjendja kishtare në Kosovë…
ILIR CENOLLARI/ 1.Të ndjekësh historinë e Labërisë në një farë mënyre do të thotë të…
Gjumi është një nga nevojat themelore të organizmit njerëzor dhe luan një rol jetësor…
Një hienë me pika (Crocuta crocuta) është gjetur në Egjiptin Juglindor, rasti i parë…
Hithra është një bimë që vlerësohet prej shekujsh për vetitë e saj të shumta mjekësore.…