Kështjella e Ballexës, gjurmët e një qyteti

Albanologu kroat Milan Shuflaj në librin “Serbët dhe Shqiptarët”, thotë se historia e Ballexës mund të fillojë që në shek. e VII, pasi qyteti romak Dioklea u rrënua nga tërmeti i v. 518, ku pastaj u krijua grupi i qyteteve mesjetare Suacium, Drivastum, Balecium (Ballexa) dhe Danja.

Për Ballexën shkruan edhe historiani e shkencëtari i albanologjisë At Giuseppe Valentini, që e cilëson si një vend ku mblidheshin përfaqësuesit e bajraqeve të Malësisë së Madhe, dhe përmend si fise autoktonë Çangajt, Çokajt, Toskajt dhe Keqanajt.

Në këtë zonë, në prill të v. 1995 është gjetur një nga këmbanat e Kishës së Shen Gjergjit të Ballexës, për të cilat banorët thonë se jehona e tyre dëgjohej deri në fshatrat e Krajes dhe brigjet e Italisë, dhe që peshonte 155 kg. Në afërsi të kështjellës gjenden ende gjurmë që tregojnë për përdorimin e metaleve, për përgatitjen e veglave të punës, e të armëve të thjeshta, etj., që vërtetojnë edhe zhvillimin qytetar të kësaj qendre.

GOJEDHENAT

Kështjellën e pat rindërtuar ushtria e Gjergj Kastriotit (Skënderbeut) para një beteje antiturke, që quhet Beteja e Kirit me 17 janar 1468, te prir nga Leke Dukagjini. Po sipas gojëdhënave, kjo Kështjellë priti vetë Skënderbeun, që për nder të tij ranë fuqishëm këmbanat e kishës së Shën Gjergjit të Ballexës, që thuhet se u dëgjuan deri larg në fshatrat e Krajës. Kjo pra tregon për rëndësinë që kishte në luftën kundër osmanllinjve Malësia e Madhe, por edhe Rrjolli me vetë pozitën gjeografike dominuese, si dhe me vetë zhvillimin e kësaj treve, ku shpesh flitet se këtu preheshin pará (lekë), e prodhohej barut.

Duhet theksuar se pas pushtimit Turk, kjo Kështjellë thuajse u shkatërrua, aq sa këtu banonin vetëm 4-5 familje. Për Kështjellën e qytezën e Ballexës, sipas gojëdhënave flitet se shërbente si vend që mblidheshin të gjithë burrat e mençur nga Malësia e Madhe fisi i Kabashit për të organizuar besëlidhjet e tyre, e vendi ku takoheshin quhej Çang, ku edhe sot e kësaj dite, malësorët e quajnë këtë vend./

postbck postbck

Recent Posts

Dokumenti që vërteton ditëlindjen e saktë të Ismail Qemalit

  Nga Evarist Beqiri* Ismail Qemal Vlora u lind në Vlorë, më 24 janar 1844.…

13 hours ago

Si e pritën Arbëreshët Ismail Qemalin, para shpalljes së Pavarësisë

  Tre vite përpara shpalljes së Pavarësisë, Ismail Qemali është pritur me nderime nga Kolonia…

13 hours ago

Pesë shenjat e hershme që tregojnë se vuani nga tensioni i lartë

  Tensioni i lartë i gjakut njihet edhe si “vrasësi i heshtur” sepse zakonisht nuk…

2 days ago

Të mirat dhe të këqijat e fasuleve

  Fasulet konsiderohen si ushqim i shëndetshëm dhe shpesh mund ta gjeni në tryezat e…

6 days ago

Portreti i Gjergj Kastrioitit-Skënderbeut i punuar nga heroi Agim Ramadani

Nga: Ilir Muharremi Portreti i Skënderbeut është realizuar me një trajtim të butë figurativ nga…

2 weeks ago

Sekreti me ujin që do t’ju bëjë të kuptoni nëse vuani nga diabeti

  Diabeti është një nga sëmundjet në rritje në botë dhe megjithëse ka mënyra për ta mbajtur…

2 weeks ago