Studiuesit zbulojnë substancën më të hidhur që mund të shijojë ndonjëherë njeriu

 

Shkencëtarët e ushqimit kanë zbuluar një kimikat kërpudhash që është më i hidhuri i shijuar ndonjëherë nga njerëzit. Ky është një zbulim që ofron njohuri të reja se si gjuha na ndihmon të perceptojmë shijen. Studiuesit në Institutin Leibniz për Biologjinë e Sistemeve Ushqimore në Gjermani nxorrën tre përbërës nga kërpudha Amaropostia stiptica dhe studiuan efektin e tyre në receptorët e shijes njerëzore.

Ata zbuluan se kimikatet ishin substancat më të hidhura të shijuara ndonjëherë nga njerëzit, duke zgjeruar njohuritë tona për përbërjet natyrore të hidhura dhe efektet e tyre në gjuhën tonë. Mijëra molekula të ndryshme kimike dihet se janë të hidhura dhe ato vijnë kryesisht nga bimë të lulëzuara ose burime sintetike. Megjithatë, sipas shkencëtarëve, komponimet e hidhura me origjinë shtazore, bakteriale apo kërpudhore janë studiuar më pak.

Besohet se receptorët e shijes së hidhur kanë evoluar për të paralajmëruar njerëzit që të mos konsumojnë substanca potencialisht të dëmshme. Megjithatë, jo të gjitha përbërjet e hidhura janë toksike ose të dëmshme, dhe përkatësisht jo të gjitha substancat toksike kanë shije të hidhur.

Studimet e mëparshme kanë treguar se sensorët e shijes së hidhur nuk gjenden vetëm në gojë, por edhe në stomak, zorrë, zemër dhe mushkëri. Meqenëse këto organe nuk janë të përfshira në shqisën e shijes, rëndësia fiziologjike e këtyre sensorëve mbetet një mister, të cilin studiuesit në Institutin Leibniz po përpiqen ta zgjidhin me kërkimet e tyre mbi substancat e hidhura.

Në studimin e fundit, shkencëtarët vlerësuan kërpudhat jo toksike Amaropostia stiptica ka një “shije jashtëzakonisht të hidhur”. Ata nxorrën dhe testuan tre përbërës të panjohur më parë nga kërpudha dhe përcaktuan strukturat e tyre kimike. Duke përdorur modele të qelizave laboratorike, studiuesit treguan se këto kimikate përfshihen në aktivizimin e të paktën një prej rreth 25 llojeve të sensorëve të shijes së hidhur në trupin e njeriut.

Një përbërës i zbuluar gjatë studimit, oligoporina D, stimulon receptorin e shijes së hidhur në gjuhë, të quajtur TAS2R46, edhe në përqendrimet më të ulëta. Vetëm një gram oligoporinë D e tretur në 106 vaska me uji do të ishte ende e hidhur./k.k