Categories: HISTORI/ARKEOLOGJI

Gjetjet gjenetike të shqiptarëve dhe lidhja me lashtësinë në gadishullin Ballkanik

Hyrje

Shqiptarët janë një nga popujt më të lashtë të Evropës, dhe lidhja e tyre me lashtësinë e Gadishullit Ballkanik është një temë që ka ngjallur interes të madh, si në histori, ashtu edhe në studimet gjenetike. Gjetjet e fundit gjenetike ndihmojnë në zbardhjen e origjinës së popullatës shqiptare, duke ofruar një panoramë më të qartë të lidhjeve të tyre me civilizimet e lashta të Ballkanit.


Gjetjet Gjenetike Kryesore

1. Lidhjet me Popullsitë Paleo-Ballkanike

Studimet gjenetike tregojnë se shqiptarët ruajnë një përqindje të lartë të ADN-së së popullsive autoktone paleo-ballkanike. Kjo do të thotë se ata janë pasardhës direkt të ilirëve, epirotëve dhe popullsive të tjera të lashta që banonin në Ballkan para ardhjes së sllavëve dhe grupeve të tjera migratore.

  • Haplogrupe dominonte: Haplogrupi E-V13, një degë e haplogrupit E1b1b, është më i zakonshmi tek shqiptarët dhe lidhet me popullsitë neolitiake që banonin në Ballkan para mbi 7,000 vitesh.
  • Përqindja e lashtësisë: Rreth 80% e strukturës gjenetike të shqiptarëve lidhet me popullsitë që kanë jetuar në Ballkan para periudhës romake.

2. Ndikimet e Periudhës Neolitike

Ballkani ka qenë një nyje kyçe gjatë revolucionit bujqësor. Studimet tregojnë se shqiptarët kanë një lidhje të drejtpërdrejtë me popullsitë neolitike të Ballkanit që futën bujqësinë dhe teknologjitë e reja.

  • ADN-ja e shqiptarëve ka ngjashméri të madhe me mostra gjenetike të gjetura në sitet arkeologjike neolitike si Butrinti, Apolonia dhe vendbanimet e tjera të hershme në rajon.

3. Rezistenca ndaj Asimilimit Gjenetik

Një nga aspektet më të veçanta të gjetjeve gjenetike të shqiptarëve është ruajtja e strukturës gjenetike autoktone, pavarësisht migrimeve dhe pushtimeve të shumta në Ballkan.

  • Asimilimi minimal: Shqiptarët kanë treguar një shkallë të ulët të asimilimit me grupet sllave, turke dhe romake, duke ruajtur elementët kryesorë të origjinës së tyre.

4. Lidhjet me Grupet e Tjera Ballkanike

Studimet gjenetike tregojnë se shqiptarët kanë afërsi gjenetike me grekët, vllehët dhe popullsitë e tjera të vjetra të Ballkanit, por diferenca mes shqiptarëve dhe sllavëve të jugut është më e theksuar.

  • ADN-ja shqiptare dallohet nga ajo e sllavëve, duke treguar që migrimi sllav nuk pati ndikim të madh në strukturën gjenetike të popullsisë shqiptare.

Zbulimet Arkeologjike dhe Gjenetika

Lidhjet midis gjetjeve gjenetike dhe arkeologjike janë të pamohueshme. Mostrat e ADN-së të nxjerra nga eshtra të lashta në Ballkan tregojnë një vijueshmëri gjenetike midis shqiptarëve modernë dhe popullsive të lashta të rajonit.

  • Vendbanimet e lashta: Të dhënat gjenetike nga sitet si Nikaja, Dodona dhe Durrësi tregojnë që popullsia autoktone e Ballkanit është paraardhëse e shqiptarëve.
  • Ilirët dhe Epirotët: ADN-ja e shqiptarëve lidhet ngushtë me popullsitë që historikisht janë identifikuar si ilire dhe epirote.

Konkluzione

Gjetjet gjenetike të shqiptarëve konfirmojnë origjinën e tyre si një nga popujt autoktonë më të lashtë të Evropës dhe të Gadishullit Ballkanik. Ruajtja e elementëve të ADN-së paleo-ballkanike, lidhja me popullsitë neolitike dhe aftësia për të shmangur asimilimin e gjerë nga migrimet dhe pushtimet, tregojnë për një vazhdimësi historike dhe gjenetike të veçantë të shqiptarëve. Këto gjetje jo vetëm që forcojnë lidhjet e shqiptarëve me lashtësinë e Ballkanit, por gjithashtu hedhin dritë mbi rolin e tyre si një nga trashëguesit kryesorë të civilizimeve të hershme të rajonit.

admin admin

Recent Posts

Takimi i Esad Pashë Toptanit me Presidentin amerikan

Një rrëfim interesant mbi takimin e Esad Pashë Toptanit dhe presidentit amerikan Wilson.    …

4 hours ago

Princi mysliman që Vatikani do të vinte në krye të Shqipërisë

Pas dorëzimit të Shkodrës nga Esat Pashë Toptani, ky i fundit u kthye në Tiranë…

5 hours ago

Ujku në mitologjitë e kulturave të ndryshme të botës

Ujku është një nga kafshët më të pranishme në mitologjitë e kulturave të ndryshme të…

5 hours ago

Uthulla e mollës, shëruese nëse përdoret për çdo ditë

Uthulla e mollës e ul shtypjen e lartë të gjakut, ndihmon me rastin e sëmundjeve…

6 hours ago

“Jakup Ferri mor’ ku je” – Beteja e Nokshiqit

Në dimrin e ftoftë të vitit 1879, dallgët dhe stuhitë ekspansioniste iu kishin vërsulur trojeve…

6 hours ago

Si e nxorën në pension Vaçe Zelën në kulmin e karrierës!

  Vaçe Zela është artistja e madhe që u kthye në idhullin e shumë brezave.…

11 hours ago