Categories: KULTURË

Fiset më të izoluara në botë

Në botë ekzistojnë disa grupe njerëzish që kanë jetuar për shekuj me radhë në izolim të plotë nga shoqëria moderne. Këto grupe, të njohura si “fiset e pa kontaktuara” ose “fiset e izoluara”, kanë ruajtur traditat dhe mënyrat e jetesës së tyre tradicionale. Disa nga këto grupe janë:

  1. Sentinelezët: Ata jetojnë në Ishujt Andaman të Indisë dhe janë ndër fiset më të izoluara në botë. Sentinelezët janë të njohur për dyshimin dhe mosbesimin ndaj të huajve. Në vitin 2006, dy peshkatarë të dehur që iu afruan shumë afër ishullit të tyre u sulmuan dhe u vranë nga anëtarët e fisit me shigjeta.
  2. Fiset e Amazonës: Në rajonin e Amazonës, veçanërisht në Brazil, ekzistojnë disa fise që jetojnë në izolim të plotë. Agjencia braziliane për çështje indigjene (FUNAI) ka regjistruar 107 fise të tilla në vend. Këto grupe shpesh shmangin kontaktin me botën e jashtme për shkak të përvojave traumatike me të huajt dhe rrezikut nga sëmundje të reja.
  3. Korowai: Ky fis jeton në Papua, Guinea e Re, dhe është i njohur për ndërtimin e shtëpive mbi pemë. Korowai janë një nga popujt e fundit që kanë kontaktuar me botën e jashtme dhe kanë ruajtur shumë nga traditat e tyre të lashta.
  4. Mashco-Piro: Ky fis jeton në rajonin e Amazonës në Peru dhe është i njohur për shmangien e kontaktit me të huajt. Ata janë të njohur për përdorimin e shigjetave dhe kanë një histori të gjatë të izolimit nga shoqëria moderne.
  5. Surma: Ky fis jeton në Etiopi dhe është i njohur për traditat e tij unike, përfshirë përdorimin e “pjatave” të mëdha në buzë. Surma janë një nga fiset që kanë ruajtur shumë nga traditat e tyre të lashta dhe jetojnë në një mënyrë të izoluar nga shoqëria moderne.

Është e rëndësishme të theksohet se këto grupe shpesh shmangin kontaktin me botën e jashtme për të ruajtur mënyrën e jetesës së tyre tradicionale dhe për të mbrojtur veten nga sëmundje të reja dhe ndikime të jashtme. Kontaktet e padëshiruara mund të kenë pasoja të rënda për këto grupe, përfshirë përhapjen e sëmundjeve dhe humbjen e kulturës së tyre tradicionale.

admin admin

Recent Posts

Aleanca e Skënderbeut me mbretin e Napolit kundër osmanëve

  Data 26 mars e vitit 1451 kujtohet për aleancën që heroi kombëtar, Gjergj Kastriot…

14 hours ago

Pse keni dhimbje koke kur ndryshon moti?

  Nga stuhitë deri në ditët me diell, ndryshimet e motit mund të shkaktojnë dhimbje…

14 hours ago

Si ta përdorni xhenxhefilin kundër dhimbjeve të reumatizmës

  Miliona njerëz në botë vuajnë nga sëmundja e osteoartritit, që shkakton dhimbje dhe vështirësi…

14 hours ago

Arabia Saudite instalon “fenerët laser” me energji diellore për të ndihmuar udhëtarët e humbur të shkretëtirës

Arabia Saudite ka nisur një iniciativë inovative për të ndihmuar udhëtarët e humbur të lëvizin…

3 days ago

Prika dhe dhuratat në familjet arbërore me rastin e martesës

Teuta SHALA-PELI PRIKA DHE DHURATAT NË FAMILJET ARBËRORE ME RASTIN E MARTESËS (GJYSMA E DYTË…

3 days ago

Kontaktet e qytetërimit islam në Ballkan para ardhjes së turqve

Fahrush REXHEPI, shkëputur nga revista KOSOVA, No. 20-21 (1999) Botuar: 2024-09-19 Kultura dhe qytetërimi islam është…

3 days ago