Categories: HISTORI/ARKEOLOGJI

Linjat atërore me prejardhje hune, avare dhe fise të tjera të Euroazisë

Projekti Rrenjet

Linjat atërore me prejardhje hune, avare dhe fise të tjera të Euroazisë.

Gjatë shekujve 3-7, dimë që në Ballkan u vendosën fise me prejardhje të ndryshme, prej të cilave pjesa më e madhe ishin fise gjemanike në fillim, dhe fise sllave më pas. Po në këtë periudhë pati edhe mbërritje të fiseve me prejardhje më lindore, nga zona e Euroazisë, mes të cilëve ishin hunët, avarët, etj. Nga studime shkencore të 2-3 viteve të fundit del se hunët kishin prejardhje nga një zonë e thellë e Azisë qendrore/lindore, me gjasë rreth Mongolisë së sotshme, kurse Avarët nga një zonë në perëndim të maleve Urale.

Teksa shtegtuan drejt Europës, këto fise jo vetëm përthithën popullsitë që nënshtruan, por edhe lanë trashëgimi gjenetike që e pikasim sot edhe në popuj të Ballkanit. Linjat kryesore që u vendosën me këto fise në Ballkan janë degë të haplogrupeve N, R1b-PH155, R1a-Z93 dhe Q, por mund të ketë edhe të tjera, ashtu si edhe këto halogrupe kanë disa degë të përhapura edhe më herët.

Te shqiptarët këto linja përbëjnë një pakicë shumë të vogël por megjithatë të dallueshme, deri tani rreth 0.5% e gjithë linjave atërore. Vendosja e tyre në Ballkan lidhet me shek.3-7, por nuk është e sigurtë nëse në trojet shqiptare mbërriten drejtpërdrejtë nga dyndjet e popujve nga Euroazia, apo fillimisht u vendosën në Europën qendrore dhe lindore dhe më pas zbritën më në jug bashkë me fiset gjermanike ose më vonë me fiset sllave.

InForCulture

Recent Posts

Të mirat dhe të këqijat e fasuleve

  Fasulet konsiderohen si ushqim i shëndetshëm dhe shpesh mund ta gjeni në tryezat e…

19 hours ago

Portreti i Gjergj Kastrioitit-Skënderbeut i punuar nga heroi Agim Ramadani

Nga: Ilir Muharremi Portreti i Skënderbeut është realizuar me një trajtim të butë figurativ nga…

7 days ago

Sekreti me ujin që do t’ju bëjë të kuptoni nëse vuani nga diabeti

  Diabeti është një nga sëmundjet në rritje në botë dhe megjithëse ka mënyra për ta mbajtur…

1 week ago

Çfarë u morri jetën tre milionë fëmijëve në vitin 2022?

  Më shumë se tre milionë fëmijë në mbarë botën ndërruan jetë nga infeksionet rezistente…

1 week ago

Shkenca, drejt një alternative natyrale ndaj Ozempic-ut

  Ozempic është bërë sinonim i humbjes së shpejtë të peshës dhe rregullimit të sheqerit…

1 week ago

Media spanjolle “El Periódico”: Shqipëria, “parajsa” që bashkon vendet e trashëgimisë botërore me plazhet mahnitëse

  Kur planifikojmë një udhëtim në Evropë, shpesh priremi të zgjedhim vende si, Parisi, Londra,…

1 week ago