Shkruan: Teuta Reka
Virgjili thotë për ILIUM-in: “O Patria, o diuom domus Ilium dhe Incluta bello moenia Dardanidum” që do të thotë: “O atdhe, o ILIUM, derë e perëndive; o ti shtabi i shquar dardan me famë botërore.”
Cikli ilir i Ilionit ishte aq i fuqishëm saqë grekët e ndryshuan edhe emrin e tyre në “Helenët”. Grekët jo vetëm përvetësuan mitet ilire, por edhe shkrimin ilir. Në mënyrë të ngjashme, semitët pushtuan sumerët dhe përvetësuan kultet sumeriane dhe shkrimin e tyre kuneiform.
Troja si lokalitet (si vend) njihej me emrin Ilion (ylli ynë) ndër njerëzit që e banonin. Identiteti dardan është nyja kryesore e identitetit shqiptar. Ilirët dhe trakët përfaqësohen më së miri nga dardanët. Dardanët, së bashku me iliro-trakët në tërësi, njihen si vazhdimësi e drejtpërdrejtë e pellazgëve të lashtë.
Troja quhej Ilios, burimet hitite i referohen Wilus-it, i cili ka të njëjtën rrënjë me Ilios. Në kronikat e betejës së Kadeshit, Ramsesi II renditi Dardanët në mesin e aleatëve të hititëve. 1274 para Krishtit Një traktat paqeje u nënshkrua midis mbretit Hattusili të Hititëve dhe Ramses II të Egjiptit. Një marrëveshje e dokumentuar daton në 1280 para Krishtit. Chr.
Dardanët njihen në lashtësi si lidhja ndërmjet ilirëve dhe trakëve, të cilët ishin të gjithë identikë me ilirët, vetëm me dallime dialektore. Edhe sot gjuha shqipe njihet si degë e drejtpërdrejtë e iliro-trakishtes. Ilirishtja priret drejt perëndimit (Kentum), ndërsa trakishtja priret drejt lindjes (Satem) dhe ndarja e saktë e gjuhëve Centum dhe Satem ndodh pikërisht midis iliro-thrakëve. Prandaj, gjuhëtarët përballen me dilemën nëse shqipja ka karakter më perëndimor apo lindor, pasi shqipja përmban të dyja elementet e Kentum dhe Satem. Prandaj përmendet edhe si iliro-trake dhe si gjuhë nyje ose si lidhje për të gjitha gjuhët e mëvonshme indo-evropiane dhe njihet zyrtarisht edhe si dega më e vjetër e të gjitha gjuhëve indo-evropiane.
Nga nipi i Dardanit, Tros, njerëzve iu dha emri shtesë Trojans dhe rajonit emri shtesë Troad. Djali i Trosit, Ilus, themeloi më pas një qytet tjetër në fushë të quajtur Ilion, qyteti që tani zakonisht quhet Troja, dhe mbretëria u nda midis Iliumit dhe Dardanisë.
Dardania është përcaktuar edhe si “një rreth i ngushticës që shtrihet në Hellespont në jugperëndim të Abidos dhe ngjitur me territorin e Iliumit”. Popullsia e saj (Dardani) shfaqet në Luftën e Trojës nën Eneas. Dardania do të thotë: E dare ne dy ane = në dy Dardania ndodhet gjeografikisht si në një pjesë të Ilirisë ashtu edhe në një pjesë të Thrakisë.
Elektra ishte nëna e Dardanos (themeluesit të parë të Perandorisë Dardane, më vonë të Trojës) dhe Iasionit. Thuhet se ajo ua ka sjellë palladiumin banorëve të Ilionit.
📂 Wilhelm Vollmer: Fjalor i plotë i mitologjisë së të gjitha kombeve: një përmbledhje e përmbledhur e asaj që ia vlen të dihet nga përrallat dhe mësimet e perëndive të të gjithë popujve të botës së vjetër dhe të re | Shtutgart: Hoffmann’sche Verlags-Buchhandlung, 1836
📂 Trojanët në Arkeologjinë, Mitin dhe Identitetin Epirot në Shqipërinë e Ndërluftës – Oliver Gilkes

  • 📂 krh. “Aeaeaeque insula Curcae.” Aen. III, 386.
  • 📂 E. Kornemann, Antikiteti, VII, 109.
  • 📂 Ernst F. Weidner, Studime Orientalistike Fritz Hommel, 1, Leipzig, 1917, 192-193
    Teuta Reshat Reka

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here